Wiele osób przyjmuje różnego rodzaju leki – zarówno z powodu przewlekłych chorób, jak i doraźnie, gdy stan zdrowia wymaga poprawy. Nie wszyscy jednak zdają sobie sprawę, że niektóre lekarstwa mają skutki uboczne mogące wpływać między innymi na kondycję narządu wzroku. Dotyczy to nie tylko leków na receptę, ale także tych dostępnych w aptece czy sklepie bez recepty. Warto wiedzieć, jakie lekarstwa mogą powodować suchość oczu i w jaki sposób postępować, gdy przyjmowanie danego leku jest konieczne.*
Leki mogące przyczyniać się do suchości oczu – kiedy zachować szczególną ostrożność?
W ulotce informacyjnej leków zawsze powinny być wymienione możliwe skutki uboczne ich przyjmowania. Nie wszyscy pacjenci czytają jednak uważnie te informacje, a niesłusznie. Skutki uboczne i działania niepożądane leku to wprawdzie jedynie margines możliwych efektów ich przyjmowania, jednak zawsze istnieje ryzyko, że u danej osoby wystąpią. Skutki uboczne preparatów leczniczych są różnorodne i dotyczą wielu aspektów funkcjonowania naszego organizmu. Wśród leków mogących przyczynić się do suchości oczu wymienia się między innymi:
- doustne środki antykoncepcyjne i preparaty stosowane w hormonalnej terapii zastępczej podczas menopauzy,
- leki antyhistaminowe,
- niektóre leki przeciwdepresyjne,
- leki na nadciśnienie,
- niektóre leki na migrenę,
- leki moczopędne i odwadniające,
- niektóre preparaty stosowane w leczeniu stanów zapalnych dróg oddechowych,
- leki stosowane przy chorobie Parkinsona,
- krople do oczu zawierające konserwanty [1].
Należy w tym miejscu podkreślić, że stosowanie tych leków jest w niektórych przypadkach konieczne, a efekty ich przyjmowania przewyższają ryzyko ewentualnych skutków ubocznych. Trzeba też pamiętać, że na przykład w czasie menopauzy, nawet gdy nie jest stosowana hormonalna terapia zastępcza, ryzyko suchości oczu i rozwoju zespołu suchego oka także jest zwiększone [2]. W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem, który może zmienić lek na inny lub zmniejszyć jego dawkowanie.
Jak zapobiegać suchości oczu, gdy przyjmujesz leki mogące ją powodować?
Osoby przyjmujące leki mogące przyczyniać się do suchości oczu powinny szczególnie zadbać o nawilżenie gałek ocznych oraz unikać czynników mogących działać niekorzystnie na kondycję narządu wzroku, takich jak długotrwałe przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach, patrzenie w ekran komputera lub telewizora, niekorzystne warunki atmosferyczne (wiatr, suche powietrze, intensywne słońce) oraz dym papierosowy i inne szkodliwe zanieczyszczenia powietrza. Dobrym rozwiązaniem przy przyjmowaniu leków mogących powodować suchość oczu jest stosowanie nawilżających kropli do oczu z kwasem hialuronowym, nazywanych potocznie „sztucznymi łzami”, takich jak na przykład krople do oczu Hyal-Drop Multi**, Hyal-Drop Pro** lub Hyal-Drop Ultra 4S** o całkowicie naturalnym składzie (bez dodatku konserwantów). Przewidziane zastosowanie kropli do oczu Hyal-Drop® to leczenie objawów suchego oka. Produkt w sposób naturalny odświeża i łagodzi suche oczy, przynosząc ulgę zmęczonym, podrażnionym, a nawet łzawiącym oczom. Hyal-Drop® multi jest również odpowiedni do nawilżania i zwilżania zarówno miękkich, jak i twardych soczewek kontaktowych podczas noszenia oraz znacznie poprawia komfort ich stosowania przez cały dzień.
Sztuczne łzy są zalecane zarówno profilaktycznie, jak i w objawowym leczeniu zespołu suchego oka [3]. Oprócz tego należy pamiętać o prawidłowym nawadnianiu organizmu, czyli wypijać przynajmniej 1,5 litra napojów dziennie, najlepiej herbatek ziołowych i soków bez dodatku cukru (kawa i herbata mają działanie odwadniające, a cukier niekorzystnie wpływa na narząd wzroku). Zaleca się również zapewnienie oczom odpowiedniej ilości snu, kiedy mogą się zregenerować, a film łzowy równomiernie nawilża, odżywia i dotlenia ważne struktury oka.
* Materiał powstał we współpracy reklamowej z Bausch + Lomb.
** To jest wybór medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją lub etykietą.
Bibliografia:
- Poradnik Zespół Suchego Oka, https://www.wszo.pl/wp-content/uploads/2019/06/DrNowosielska_poradnik_Zespol_Suchego_Oka.pdf
- Mielczarek M. Zespół suchego oka, Medycyna Rodzinna 2005; 2: 51–56.
- Karolina Janin i in., Zespół „suchego oka” — możliwości leczenia z wykorzystaniem autologicznych „sztucznych łez”, Journal of transfusion Medicine 2013, tom 6, nr 2, 60–65.