1 czerwca 2024 roku ruszył w Polsce nowy program refundacji in vitro, który ma na celu wsparcie par borykających się z problemem niepłodności. Przez pięć lat budżet państwa przeznaczy na ten cel co najmniej 500 mln zł rocznie, co daje łączną sumę 2500 mln zł. Program obejmie około 15 tysięcy par rocznie, umożliwiając dostęp do zaawansowanych technologii medycznych wspomagających poczęcie dziecka. Kto może skorzystać z refundacji in vitro i jakie są kryteria kwalifikacji? Odpowiadamy.
Zakres refundowanych procedur in vitro
Program refundacji in vitro 2024-2028 obejmuje szereg różnych procedur zapłodnienia pozaustrojowego. W zależności od potrzeb par i ich sytuacji medycznej refundacja może objąć następujące warianty:
- IVF/ICSI – zapłodnienie pozaustrojowe z wykorzystaniem gamet własnych,
- ICSI-SD – zapłodnienie pozaustrojowe z nasieniem anonimowego dawcy,
- ICSI-OD – zapłodnienie pozaustrojowe z komórką jajową anonimowej dawczyni,
- AP – transfer zarodka pochodzącego od innej pary, tzw. adopcja prenatalna,
- FET – transfer mrożonego zarodka (bez względu na czas powstania),
- zabezpieczenie płodności na przyszłość – przechowywanie komórek rozrodczych w czasie trwania programu.
W ramach programu para może skorzystać z 6 procedur, do których należą:
- maksymalnie 4 cykle in vitro z własnymi komórkami rozrodczymi lub z nasieniem dawcy,
- maksymalnie 2 cykle zapłodnienia pozaustrojowego z komórkami jajowymi od dawczyni, z możliwością zapłodnienia sześciu komórek rozrodczych w jednym cyklu,
- maksymalnie 6 cykli in vitro z adopcją zarodków.
Dodatkowe wsparcie i konsultacje
Program refundacji in vitro obejmuje również dodatkowe wsparcie z budżetu państwa. W uzasadnionych przypadkach finansowane są specjalistyczne procedury, takie jak aktywacja oocytów, dojrzewanie oocytów w przypadku zespołu policystycznych jajników (PCOS), aktywacja plemników, wiązanie kwasu hialuronowego z plemnikiem i fizjologiczne ICSI (HBA – PICSI) u par w zaawansowanym wieku rozrodczym oraz u pacjentów z podwyższoną fragmentacją DNA, a także selekcja plemników metodą mikroprzepływów. Program zapewnia także nielimitowane konsultacje z psychologiem, które są obligatoryjne w przypadku dawstwa.
Kryteria kwalifikacji do rządowego programu in vitro
Refundacja in vitro przysługuje parom, które spełniają określone kryteria medyczne:
- są w związku małżeńskim lub we wspólnym pożyciu,
- mają potwierdzoną dokumentacją medyczną bezwzględną niepłodność lub nieskutecznie leczoną niepłodność w ciągu 12 miesięcy przed zgłoszeniem do programu,
- posiadają kriokonserwowane zarodki w ramach wcześniej realizowanych procedur,
- w przypadku dawstwa nasienia, oocytów i zarodków mają opinię psychologa potwierdzającą gotowość obojga partnerów do rodzicielstwa niegenetycznego.
Kolejnym warunkiem przystąpienia do programu jest wiek uczestników. Refundacja in vitro jest dostępna dla:
- kobiet do 42. roku życia oraz mężczyzn do 55. roku życia w przypadku procedur z wykorzystaniem własnych komórek lub nasienia dawcy,
- kobiet do 45. roku życia oraz mężczyzn do 55. roku życia w przypadku procedur z dawstwem komórek jajowych lub adopcji zarodków.
Program obejmuje również pacjentów przed lub w trakcie leczenia onkologicznego, którzy będą mogli zabezpieczyć płodność na przyszłość. Dotyczy to kobiet do 40. roku życia oraz mężczyzn do 45. roku życia, którym umożliwione będzie pobranie komórek rozrodczych i ich przechowywanie przez cały okres trwania programu.
Kryteria wyłączenia z programu in vitro
Rządowy program finansowania in vitro przewiduje również określone sytuacje, które wykluczają z jego uczestnictwa. Niespełnienie kryteriów kwalifikacji, pisemna rezygnacja z udziału oraz przeciwskazania medyczne, takie jak nieodpowiednia reakcja na stymulację jajeczkowania lub czynniki medyczne uniemożliwiające wykonanie procedury zapłodnienia pozaustrojowego, mogą skutkować wyłączeniem z programu.
