Włókniak – włókniaki pojawiają się w bardzo różnych miejscach i zwykle nie są zmianami groźnymi, mimo iż przypominają guzki. W sytuacjach, kiedy w grę wchodzi estetyka często szukamy pomocy i rozwiązania w usunięciu uporczywej narośli.
Jednak jeżeli włókniak jest na stopie rzadko odwiedzamy dermatologa, chyba że utrudnia nam chodzenie. Co do zasady włókniaki nie powodują bólu i innych dolegliwości, aczkolwiek są to zmiany nowotworowe i wymagają kontroli, zwłaszcza kiedy po ich usunięciu chirurgicznym ponownie odrastają.
Czym jest włókniak i jak go odróżnić?
Włókniaki dzielimy na miękkie i twarde, te występujące na stopie zaliczane są do miękkich. Powstają one z tkanki łącznej włóknistej, stąd ich nazwa. Wyglądem przypominają kaszkę, kilkumilimetrowe guzki barwy skóry lub ciemniejsze. Z medycznego punktu widzenia nie są groźne, co za tym idzie nie trzeba ich usuwać. Zwykle włókniaki są zmianami wrodzonymi, mogą pojawić się również jako nerwiakowłókniaki.
Nieco inaczej jest z włókniakami twardymi, które należą do zmian nabytych. Wiążą się ze zranieniem, ukąszeniem, urazem powodującym stan zapalny w danym miejscu.
Cechami charakterystycznymi włókniaków jest przede wszystkim otorebkowanie oraz powolny wzrost, a także brak nacieków okolicznych naczyń i wznowień, słabe unaczynienie. Włókniaki miękkie najczęściej pojawiają się wokół szyi, pach, pachwin, powiek, zaś włókniaki twarde w okolicy kończyn. Spotyka się także liczne włókniaki w jamie ustnej po wewnętrznej stronie policzków, jak też na spodniej stronie stopy.
W miejscach, gdzie skóra narażona jest na otarcia jak w przypadku stopy może powstawać stan zapalny wokół włókniaka, tak bywa także u osób otyłych, ciężarnych. Grupą ryzyka występowania włókniaków są objęci także cukrzycy i osoby z zaburzeniami hormonalnymi, w tym chorzy na nadczynność i niedoczynność tarczycy.
Włókniak na stopie
Jakakolwiek zmiana na stopie może nas drażnić, tym bardziej jeśli jest to narośl. Nawet kilkumilimetrowe grudki mogą uniemożliwiać dopasowanie odpowiedniego obuwia i powodować dyskomfort w trakcie chodzenia.
Dodatkowo w porze lepiej przy odsłoniętych stopach może być to nieestetyczny widok. Włókniaki najczęściej miękkie umiejscawiają się właśnie na stopach i to po wewnętrznej stronie utrudniając chodzenie, powodując zaczerwienienie okolicy guzka, miejscowy stan zapalny itp. O ile są to guzki kilku milimetrów nie nastręczają wielu problemów, jednak włókniaki mogą rosnąć i osiągać nawet kilka centymetrów.
Niewielkie zmiany przy naciśnięciu „chowają się” pod skórą, czasem nawet sprawiają wrażenie mniejszych, jednak nigdy samoistnie nie znikają. W tej okolicy pojawiają się nie tylko włókniaki, ale również tłuszczaki, chrzęstniaki, kostniaki oraz gangliony czyli guzy wywodzące się z pochewek ścięgien, dlatego też warto jest po zaobserwowaniu guzka udać się do specjalisty.
Jeżeli w obrębie śródstopia przebyliśmy uraz, włókniak może być tego wynikiem, wówczas może być to włókniak twardy, który dla pacjenta nie różni się od miękkiego, a jest to rozróżnienie czysto medyczne. Wbrew powszechnej opinii włókniaków nie można nabyć w wyniku noszenia niewygodnego, czy używanego obuwia. Są to zmiany o dotąd słabo rozpoznawalnych przyczynach, bardzo rozmaitych, często spowodowane uwarunkowaniami genetycznymi, mimo że objawiają się w bardzo różnym wieku, niekoniecznie od urodzenia.
Leczenie włókniaków
Praktycznie u każdego dorosłego człowieka można znaleźć co najmniej jednego włókniaka na ciele. Jednak większość z nas nie usuwa włókniaków, które nie przeszkadzają nam w niczym. Czasem jednak psychika podpowiada, iż włókniak nam przeszkadza, a czasem faktycznie zmiana skórna powoduje wiele komplikacji. Włókniaki co do zasady nie wymagają leczenia. Jeżeli pacjent chce usunąć włókniaka to zwykle z powodu estetyki i jest to zabieg kosmetyczny. Ze względu na to że włókniaki potrafią rosnąć do sporych rozmiarów mogą stawać się uciążliwe, jednak nie są bolesne.
Aktualnie wyróżnia się kilka metod pozbywania się włókniaków jak resekcja chirurgiczna, eletroresekcja (wzrost temperatury miejscowo poprzez prąd elektryczny i denaturację białka w obrębie tkanki guza), krioterapia (zniszczenie tkanki guza przez obniżenie temperatury zamieniając wodę śródkomórkową w lód), laser frakcyjny CO2 („wyparowywanie guza”).
Zawsze winniśmy się skonsultować z lekarzem dermatologiem, który oceni włókniaka pod kątem ewentualnych zagrożeń i zaproponuje optymalną metodę usunięcia. Diagnoza jest kluczowa, jeżeli chcemy wykonać zabieg u kosmetyczki, która nie posiada uprawnień do diagnostyki włókniaków i zabiegów naruszających ciągłość skóry. Do włókniaka miękkiego bardzo podobne są: tłuszczaki, brodawczaki oraz miękkie znamiona komórkowe, stad potrzebna jest fachowa ocena włókniaka.
