Alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych to nie pojedyncza choroba lecz zespół różnych schorzeń. Charakterystyczne dla tego rodzaju alergii są zmiany zapalne w drobnych obszarach płuc. Dotyczy to głównie tkanki śródmiąższowej. Trudno jest upatrywać się jednoznacznych objawów alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych. Najczęściej jej przyczynę upatruje się w długotrwałym narażeniu zawodowym na wysokie stężenie określonych substancji i ich wdychanie.
Przyczyny – Alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych
Przyczyn alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych jest bardzo wiele bo około 300. Dlatego też niej jesteśmy w stanie wymienić ich wszystkich. Przyczyn alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych dopatruje się także w podłożu genetycznym. Jest to jeden z czynników sprzyjający rozwojowi choroby. Do końca nie zbadano ostatecznych przyczyn wywołujących tak obszerne zmiany płucne.
Podstawę w diagnostyce przyczynowo – skutkowej upatruje się jednak w układzie odpornościowym który to odpowiedzialny jest za nietolerancje substancji potencjalnie nieszkodliwych dla organizmu. Skutkiem tej walki jest wdychanie przez człowieka alergenu i przedostanie jest jego do płuc.
Główna przyczynę alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych wywołują zawarte w powietrzy mikroorganizmy oraz różnego rodzaju związki chemiczne. Skutkiem takiego długotrwałego stanu jest zapalenie określonych części płucnych co w przyszłości skutkuje trwałym uszkodzeniem płuc.
Do najczęściej spotykanych postaci alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych jest tak zwane płuco rolnika. Co to oznacza i u kogo najczęściej występuje. Otóż jak sama nazwa na to wskazuje najczęściej dotyczy ona rolników którzy narażeni są na częste wdychanie pyłu pochodzącego z siana, słomy lub zboża. Długotrwała, i mamy tu na myśli nie kilku miesięczna ale kilkuletnia ekspozycja pyłu prowadzi do licznych zmian płucnych. W wyniku takiego działania pojawiają się pierwsze oznaki choroby.
Przyczyn można się upatrywać także w:
– odchodach ptasich,
– pyle z piór,
– zarodnikach grzybowych obecnych w zamkniętych pomieszczeniach,
– pleśniach,
– chemikaliach.
Objawy alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych
Wyróżniamy trzy postacie alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych ze względu na nasilenie objawów tej choroby.
Postać pierwsza – ostra; często objawy przypominają infekcje dróg oddechowych i występują w kilka godzin po kontakcie z alergenem.
Postać druga – podostra; charakteryzuje się słabszymi objawami, wywołanymi mniejszym stężeniem alergenu w we wdychanym powietrzu.
Postać trzecia – przewlekła; często bardzo późno dochodzi do rozpoznania, objawy nie są jednoznaczne a konsekwencje zbyt późnej reakcji dość poważne.
Do najczęściej spotykanych objawów alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych zaliczamy:
– kaszel,
– trudności w oddychaniu,
– gorączka,
– złe samopoczucie,
– zmęczenie,
– ubytek masy ciała,
– zmniejszony apetyt.
Postawienie właściwej i ostatecznej diagnozy może być trudne. Zazwyczaj chorzy zgłaszają się do lekarza z objawami infekcji układu oddechowego, która mimo leczenia nie chce ustępować i często nawraca.
Leczenie – alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych
Pierwsze kroki jakie powinien wykonać chory to udanie się do lekarza pierwszego kontaktu, on wówczas gdy zachodzi podejrzenie alergiczne powinien pokierować pacjenta do lekarza pulmonologa a także alergologa. To oni powinni przejąć diagnostykę potencjalnego pacjenta.
Do podstawowych badań zalecanych przez specjalistów zaliczamy:
– badanie krwi- daje ono obraz reakcji zapalnej zachodzącej w organizmie.
– badanie obrazowe – stwarzają realne możliwości określenia stopnia uszkodzenia płuc. Do najczęściej zalecanych zaliczamy RTG a także tomografię komputerową płuc. Umożliwiają one uzyskanie odpowiedzi na to w jakim dokładnie miejscu umiejscowił się stan zapalny.
– biopsja płuca – badanie koncentruje się na pobraniu wycinka z płuca w którym podejrzewa się lokalizację choroby.
– BAL – płukanie oskrzelowo płucne. Jest to badanie przeprowadzane w trakcie bronchofiberoskopii płuc. Daje ono szanse na pobranie próbek z zainfekowanego fragmentu płuc. Daje to realne szanse na ostateczne stwierdzenie toczącego się procesu zapalnego oraz odpowiednich typów komórek co jednocześnie nasuwa ostateczną diagnozę.
– testy prowokacyjne – polegają na podawaniu w postaci inhalacji substancji mogących powodować czy tez odpowiadać za wywołanie choroby alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych. Badanie to wykonywane jest pod nadzorem lekarza lub pielęgniarki. Drogą eliminacji związków które nie powodują uczulenia wyłapuje się te kute są w pełni odpowiedzialne za chorobę. Ze względu na możliwość wystąpienia poważnych reakcji alergicznych konieczny jest specjalistyczny nadzór.
Istnieje wiele wskazówek które informują jak w realny sposób unikać narażania się na czynniki wywołujące chorobę. Przede wszystkim wskazuje się na unikanie częstych zmian miejsca zamieszkania lub miejsca pracy.
Leczenie alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych o postaci łagodnej nie wymaga szczególnego leczenia, jednak jeśli objawy są ostre i przewlekłe wówczas pacjentom podaje się leki z grupy glikortykosteroidów tak zwane sterydy. Mają one za zadanie zminimalizowanie reakcji zapalnej umiejscowionej w obszarze płucnym a co z tym się wiąże zminimalizowanie stanu zapalnego.
W leczeniu niekiedy stosuje się leki rozszerzające oskrzela które mają za zadanie zmniejszenie pojawiających się duszności.