Alergia, jest dolegliwością polegająca na niewłaściwej, nadmiernej reakcji naszego organizmu lub niektórych jego narządów na część z czynników zewnętrznych, znajdujących się w powietrzu, w pokarmach lub takimi z którymi nasze ciało ma bezpośredni kontakt. Te czynniki to alergeny. To najbardziej znanych i jednocześnie najbardziej uciążliwych alergenów należą pyłki brzozy. Alergeny zawarte w pyłku brzozy są w Polsce, zaraz po alergenach pyłku traw, najczęstszą przyczyną objawów występowania okresowego alergicznego nieżytu nosa i atopowej astmy pyłkowej. Pylenie brzozy przypada w Polsce na drugą połowę kwietnia oraz pierwsze dni maja. Pyłek brzozy osiąga wtedy bardzo wysokie stężenie w atmosferze, często osiągające nawet wartości od 2000 do 4000 z/m3.
Pyłek brzozy
Brzoza należąca do najpospolitszych drzew występujących na obszarze całej północno-zachodniej oraz centralnej Europy. Jest ze względu na swoją bardzo charakterystyczną białą korę gatunkiem łatwo rozpoznawalnym o każdej porze roku. Ma to bardzo istotne znaczenie, w przypadku kiedy jesteśmy uczuleni na alergeny pyłku brzozy, aby ich skutecznie unikać, musimy mieć możliwość ustalenia, czy w najbliższej okolicy naszego miejsca zamieszkania, pracy lub szkoły występują brzozy.
Kwiatostany brzozy odmiany męskiej są bardzo wyraźnie widoczne już jesienią. Kwiatostan brzozy w postaci tzw. kotek w charakterystyczny sposób zwisa zebrany obok siebie po kilka na końcówkach pędów. Wraz z nastaniem kwietnia, kwiatostany brzozy ulegają wyraźnemu wydłużeniu, stają się wiotkie, zmieniają też barwę na żółtobrązową. W momencie gdy lekko uderzymy w kwiatostan w czasie gdy brzoza kwitnie, zobaczymy wyraźny obłoczek białożółtego pyłku unoszącego się wokół kwiatostanu. Każdy podmuch wiatru, powoduje wydobywanie się z wnętrza kwiatostanów olbrzymią ilość pyłku, która wraz z wiatrem niesiona jest na duże odległości. Osoby, które uczulone są na alergeny pyłku brzozy powinny unikać nie tylko dotykania kwiatostanów, ale również dłuższych spacerów w pobliżu miejsc gdzie kwitną brzozy. Jeden kwiat brzozy jest w stanie wytworzyć nawet ponad 20 tysięcy ziaren pyłku, a jeden kwiatostan brzozy ponad do 5 milionów ziaren pyłku. Wiatr przenosi pyłek na duże odległości, ale stężenia w pobliżu kwitnącej brzozy mogą być kilkaset razy wyższe od tych, na które narażeni jesteśmy z dala od brzóz.
Pylenie brzozy Na przeważającym obszarze Polski przypada zazwyczaj na pierwszą dekadę kwietnia, wraz z pojawieniem się jej pierwszych liści. Dokładne terminy w których następuje kwitnienie brzozy w odniesieniu do konkretnych regionów kraju możemy sprawdzić w kalendarzu pylenia roślin opracowanym przez Ośrodek Badania Alergenów Środowiskowych.
Uczelnie na pyłek brzozy i objawy
Zaraz po alergenach pyłku traw, alergeny pyłku brzozy są najczęstszą przyczyną kataru siennego. Ich objawy u chorych z nadwrażliwością na pyłek brzozy najczęściej pojawiają się nagle, czego przyczyną jest zwykle gwałtowny początek pylenia brzozy z bardzo wysokimi stężeniami już w pierwszych dniach sezonu pylenia tego drzewa.
Objawy uczulenia na pyłek brzozy to:
– swędzenie nosa i oczu,
– wielokrotne kichanie
– wodnista wydzielina z nosa
– zatkany nos,
– łzawienie oraz zaczerwienienie i pieczenie oczu.
W momencie ekspozycji na wysokie stężenie pyłku brzozy w atmosferze, mogą wystąpić objawy duszności, napadowy kaszel, świszczący oddech, uczucie ucisku w klatce piersiowej. Dobrze jest zapisywać daty swoich objawów a także ich nasilenie, może to okazać się pomocne w czasie wizyty u lekarza.
Alergeny pyłku brzozy są bardzo silnymi alergenami i wywołują objawy alergiczne we wszystkich narządach które mają z nimi kontakt. W trakcie ekspozycji na wysokie stężenie pyłku brzozy znane są przypadki zmian w narządzie głosu nawet przy braku objawów w obrębie jam nosa i spojówek. Dlatego niezwykle ważne jest utrzymanie prawidłowej drożności nosa w okresie ekspozycji na alergeny pyłku brzozy. Nos, który zatrzymuje większość ziaren pyłku brzozy z powietrza wdychanego, chroni krtań, tchawicę oraz oskrzela przed potencjalnym niebezpieczeństwem.
Leczenie alergii na pyłki brzozy
Podobnie jak w trakcie leczenia pozostałych chorób alergicznych, tak i w tym przypadku istotne jest unikanie kontaktów z alergenem. Ze względu na to, iż nie zawsze jest to możliwe, lekarz powinien przepisać leki hamujące reakcję alergiczną. Najczęściej stosowane są tu leki antyhistaminowe, zapobiegające wydzielaniu się histaminy. Najpopularniejsze leki stosowane w leczeniu alergii na pyłek brzozy to lewocetyryzyna i montelukast , dają one możliwość skutecznego i bezpiecznego leczenie alergii. W terapii można stosować także kortykosteroidy, które leczą zapalenia pochodzenia alergicznego, będące skutkiem wydzielania substancji zapalnych.
Pomimo, że alergia w bardzo wielu przypadkach towarzyszy nam przez długie lata naszego życia, właściwe jej leczenie pozwala na złagodzenie objawów i zupełnie normalne życie. Natomiast, zaprzestanie terapii może prowadzić do różnego rodzaju powikłań lub znacznego pogłębiania się alergii, nawet do rozwoju jej do postaci astmy.
