Alergia jest gwałtowną, nadmierną reakcją układu odpornościowego naszego dziecka po poddaniu go ekspozycji na substancje, które dla większości ludzi są zupełnie niegroźne. Organizm dziecka-alergika traktuje te substancje, jako tak zwane alergeny, jako intruzów i reaguje niewspółmiernie do sytuacji, wywołując często niepożądane objawy. Tendencja do wystąpienia alergii jest w przypadku dzieci często dziedziczna. Często zdarza się jednak odwrotnie – nawet jeśli oboje rodzice są alergikami, nie musimy mieć pewności, że dziecko również będzie dotknięte alergią. Ponadto nie występuje dziedziczenie konkretnej alergii, na przykład na mleko, a samo prawdopodobieństwo jej wystąpienia. Niekiedy alergia pojawia się u dzieci, które nie mają w rodzinie żadnych przypadków uczulenia.
Przyczyny alergii na pyłki u dzieci
Jeszcze całkiem niedawno twierdzono, że na alergię pyłkową chorują dzieci począwszy od 7 roku życia i to głównie te przypadki, u których w dzieciństwie pojawiały się objawy alergii pokarmowej. Teoretycznie, po okresie młodzieńczym objawy powinny stopniowo ustępować aby zaniknąć całkowicie w momencie osiągnięcia wieku dojrzałego. W świetle najnowszych badań wydaje się jednak, że objawy tego typu alergii. mogą się zacząć również i w późniejszym okresie życia, nawet po ukończeniu 50 lat. Jednocześnie, przebieg alergii może się wraz z wiekiem zmieniać tzn. objawy mogą ulegać uśpieniu lub znacznemu nasileniu, do środków uczulających mogą dołączać się nowe alergeny, czy nawet może zwiększać się rodzaj alergicznej nadwrażliwości.
Katar alergiczny może występować sezonowo, wraz z nadejściem pylenia konkretnych roślin, na które nasze dziecko jest uczulone. Już w styczniu bowiem rozsiewają swoje pyłki leszczyna i olcha. Zimą problematyczne może okazać się odróżnienie kataru uczuleniowego od przeziębieniowego. Jednak najwięcej roślin i drzew pyli w okresie od maja do lipca. Malec, który ma alergię na kilka pyłków, może okazywać oznaki gorszego samopoczucia nawet przez kilka miesięcy.
Objawy alergii na pyłki u dzieci
Do najbardziej oczywistych a jednocześnie powszechnie rozpoznawalnych i charakterystycznych objawów to alergii na pyłki u dzieci należą:
– katar oraz kichanie. W tym czasie wydzielina wydobywająca się z nosa jest przezroczysta, w bardzo dużych ilościach. Najczęściej nasze dziecko kicha wtedy salwami, kilka, a nawet kilkanaście razy. W niektórych przypadkach z nosa nic nie wypływa, ponieważ jest on skutecznie zablokowany, wtedy maluch ma problemy z oddychaniem, nie czuje zapachów. Obie te formy utrudniają dziecku jedzenie, zabawę i sen, są tak samo uciążliwe,
– zapalenie spojówek, w trakcie którego oczy są mocno zaczerwienione, najczęściej łzawią, boleśnie pieką i swędzą. Powieki mogą być opuchnięte. Objawy zapalenia nasilają się w momencie wyjścia na dwór;
– złe samopoczucie, które powodowane jest głównie tym, iż pojawiające się objawy do złudzenia przypominają przeziębienie lub grypę. Dziecko może być marudne, mieć podwyższoną temperaturę, a nawet gorączkę, skarżyć się na bóle mięśni oraz stawów;
– kaszel, będący najczęściej oznaką początków astmy oskrzelowej.
W momencie wystąpienia alergii na pyłki dochodzi do uszkodzenia błony śluzową dróg oddechowych. Właśnie dlatego dzieci, które cierpią na katar sienny są zwykle bardziej podatne na infekcje układu oddechowego a więc wirusy i bakterie łatwiej mogą atakować osłabioną śluzówkę. Z kolei każda choroba powoduje, że błona śluzowa staje się bardziej przepuszczalna dla alergenów. Powstaje więc pewnego rodzaju samo-napedzający się paradoks, polegający na tym, że alergia zwiększa podatność na infekcje, a choroby napędzają alergię. Utrzymujący się katar sienny może mieć poważne konsekwencje, przede wszystkim astmę oskrzelową. Należy temu jak najszybciej przeciwdziałać.
Leczenie alergii na pyłki u dzieci
Leczenie, w przypadku gdy dziecko jest w fazie kataru siennego, powinno przebiegać objawowo. Ważne jest aby na ile to możliwe spowodować możliwość unikania alergenu. Lekarz powinien również zalecić leki zmniejszające reakcję alergiczną takie jak Zyrtec, Claritine lub Clemastinum. W przypadku gdy dziecko kaszle, przydatne będą leki wziewne aplikowane przy pomocy inhalatorów. Możliwość zmniejszenia dolegliwości związanych z katarem może dać woda morska w sprayu. Usuwa ona bowiem pyłki osadzające się na błonie śluzowej, a także dobrze nawilża śluzówki. Najlepiej wybrać produkt wzbogacony manganem, mający również działanie przeciwalergicznie. Należy go używać kilka razy dziennie, tj. 2–4 razy. Najskuteczniejszą jednak metodą uporania się z katarem siennym jest przeprowadzenie imunnoterapia czyli odczulania. Możliwa jest jednak do zastosowania dopiero u 5-latków, których układ odpornościowy jest już odpowiednio ukształtowany. Podczas terapii lekarz podaje coraz większe dawki alergenów, aż organizm dziecka się na nie uodporni. Zaczyna się od jak najmniejszych dawek, wielokrotnie mniejszych od tych, z jakimi dziecko się styka. Istnieje możliwość podawania szczepionek podskórnie, pod język lub doustnie. Odczulanie można przeprowadzać jesienią i zimą, z przerwą przed okresem pylenia. Zabiegi wznawia się w kolejnym roku.