Testy alergiczne – badanie to ma na celu wykrycie substancji która powoduje w organizmie człowieka uczulenia, substancja to szkodliwy alergen. Alergia stała się bardzo popularną przypadłością, coraz więcej ludzi na nią choruje, czasem nawet zupełnie nieświadomie. Dlatego wykonywanie testów alergicznych staje się coraz bardziej powszechne. Czynnikiem uczulającym może być praktycznie wszystko, nie ma jednak możliwości, aby każdemu pacjentowi wykonać testy na każdą substancję, jaka znajduje się w jego otoczeniu.
Dlatego zaleca się aby przed wizytą u alergologa zastanowić się, w jakich sytuacjach najczęściej występuje alergia i co najbardziej podejrzewamy o wywoływanie tej alergii.
Rodzaje alergicznych testów:
– testy skórne,
– testy śródskórne,
– testy prowokacyjne.
Alergiczne testy skórne
Najczęściej wykonywane są tzw. testy skórne, są one najbardziej popularne. Wykonanie testów skórnych pozwala rozpoznać alergeny, na które jesteśmy uczuleni.
W praktyce mamy do czynienia z wielością dostępności różnych testów alergicznych. Testy skórne to najczęściej tzw. testy punktowe. Polegają one na tym, iż lekarz nakłada na skórę przedramienia pacjenta kroplę substancji. Substancje ta zawiera potencjalny alergen, a następnie przekłuwa skórę cieniutką igłą. Umożliwia to zbadanie jednocześnie uczulenie na kilka substancji.
Efekt jest otrzymywany po 15–20 minutach i polega on na ocenie bąbla, który pojawia się na skórze.
W interpretacji bąbla brana jest pod uwagę jego średnica oraz zaczerwienienie, które mogło się pojawić wokół niego. W zależności od tego, o ile bąbel jest większy od próby kontrolnej, alergia na daną substancję oceniana jest w skali od jednego do czterech plusów. Im więcej plusów, tym reakcja na dany alergen jest bardziej nasilona.
Do rozpoznania alergii nie wystarczy sam wynik testu, ale niezbędne są dane z wywiadu potwierdzające wystąpienie uczulenia przy kontakcie z danym alergenem.
Zdarza się iż testy są fałszywe tzn. ich wynik może być niewiarygodny w przypadku kiedy pacjent np. nie odstawi wcześniej przyjmowanych leków alergicznych.
Większość lekarzy zaleca wykonywanie testów alergicznych dopiero u dzieci powyżej 3 roku życia twierdząc iż u młodszej grupy pacjentów wynik może być mało wiarygodny.
Warto pamiętać pamiętać o tym, że istnieją przeciwwskazania do wykonania testów alergicznych. Są nimi między innymi:
– ciąża,
– choroby autoimmunologiczne, takie jak toczeń układowy oraz nowotwory złośliwe.
Testy śródskórne
Testy śródskórne to inny rodzaj testów alergicznych. Ich przeprowadzenie i działanie opiera się na podaniu podskórnym roztworu z konkretnym alergenem. Różnica z testem punktowym jest ogromna gdyż stężenie alergenu w testach śródskórnych jest wielokrotnie większe niż w innych. Zaleceniem do wykonania testu śródskórnego jest niejednoznaczny wynik testu punktowego.
Istniej wiele rodzajów alergii, alergenów przybywa z dnia nadzień, powstają też coraz to nowe sposoby ich poznawania, badania i podejmowania prób walki z nimi.
Alergia wziewna, alergia kontaktowa to tylko początek długiej listy. W przypadku alergii wziewnej alergen przedostaje się do organizmu człowieka poprzez drogi oddechowe i tak też widać pierwsze skutki alergii. W przypadku alergii kontaktowej alergen przedostaje się do organizmu w sposób bezpośredni przez kontakt ze skórą. Rodzajem takiej alergii jest np. uczulenie na konkretne kosmetyki czy złoto.
Aby skutecznie przeprowadzić diagnostykę tego rodzaju alergii przeprowadza się tak zwany test płatkowy. Polegają on na przyklejeniu, najczęściej na plecach, specjalnego plastra, który zawiera wybrane antygeny. Pacjent musi chodzić z takim plastrem przez 48 godzin. Istnieją pewne obostrzenia których należy w tym czasie przestrzegać; plastra nie może moczyć, tzn. nie może się kąpać, a także wykonywać nadmiernego wysiłku.
W efekcie lekarz ocenia zmiany skórne, które powstały pod plastrem, stawia diagnozę i określa stopień uczulenia na konkretne alergeny. Można wykonać taki test nie tylko standardowymi alergenami, lecz także np. z kosmetykiem, który pacjentka przyniesie z domu.
Alergiczne testy prowokacyjne
Inną metodą w testach alergicznych jest wykonanie testu prowokacyjnego. Polega on na bezpośrednim podaniu alergenu do nosa albo drogą doustną. Badanie, test tego rodzaju wykonuje się rzadko z powodu ryzyka wystąpienia bardzo silnej reakcji alergicznej.
Wyniki testów alergicznych w znacznym stopniu ułatwiają pacjentowi życie z alergią. Potwierdzenie diagnozy może stanowić podstawę do podjęcia terapii odczulania, która może znacznie ograniczyć uporczywe objawy alergii. Znajomość alergenu może także ułatwić jego unikanie.
Przed wykonaniem testów alergicznych lekarz musi dokładnie ocenić stopień podania alergenu i metody badania gdyż czasem testy alergiczne mogą wywołać bardzo silną reakcję alergiczną, która może mieć poważne konsekwencje dla dalszego zdrowia i życia człowieka.
Przy diagnostyce alergii wykonuje się także badania krwi pod kątem oceny reakcji układu odpornościowego na alergeny, ale jest to badanie mało swoiste.
