Aspergiloza – niewiele osób wie o istnieniu aspergilozy, tymczasem jest to choroba grzybowa, powodująca szereg dolegliwości. Należy do chorób zakaźnych i zwana bywa także grzybicą kropidlakową. Aspergiloza wywoływana jest przez grzyb Aspergillus czyli kropidlak.
Aspergiloza – postacie choroby
W przebiegu aspergilozy wyróżnia się trzy formy infekcji : reakcja alergiczna, grzybniak lub inwazyjna infekcję systemową. Reakcja alergiczna pojawia się najczęściej u osób chorych na astmę, zaś grzybniak atakuje zatoki nosowe i płuca oraz jamę ucha. W przypadku trzeciej formy aspergilozy dochodzi do zapalenia płuc, któremu towarzyszy martwica w jamie nosowej i zapalenie ucha, jak również martwica rozprzestrzeniająca się do innych części ciała.
Zakażenie grzybem
Przyczyną zakażenia jest grzyb, który występuje między innymi w rozkładającej się żywności, roślinach, w kompoście jak też w farbach oraz środkach odkażających. Grzyb ten lubi wilgotne otoczenie. Na zakażenie są narażone w szczególności osoby z niskim poziomem odporności, głównie osoby po chemioterapii, antybiotykoterapii jak też osoby z AIDS.
Największa ilość grzybów znajduje się w glebie, a ich zarodniki przenoszone są z powietrzem, również tyczy się to kropidlaka. Ponadto grzyby znajdują się na zdrowej skórze ludzkiej – szczególnie na owłosionej głowie i w przestrzeniach między palcami.
Aspergiloza – objawy zakażenia
Objawy są różnorodne i zależne od formy choroby. Przy reakcji alergicznej objawy przypominają astmę oskrzelową. Występuje kaszel i świst w klatce piersiowej, a dodatkowo pojawia się gorączka, spadek masy ciała i złe samopoczucie. W postaci zaawansowanej aspergilozy mogą pojawiać się dreszcze, bóle kostne, skrócony oddech, krwiomocz, a także zapalenie opon mózgowych, zapalenie zatok, osierdzia a nawet ślepota. Kluczowe jest wczesne rozpoznanie choroby i diagnostyka.
Dzięki odpowiedniemu momentowi wykrycia zakażenia przebieg choroby i leczenie mogą się skrócić i złagodzić dolegliwości. Inwazyjna postać choroby atakuje zazwyczaj tkankę płuc i może dostawać się do nerek i mózgu. Nieleczenie choroby może doprowadzić do ostrego zapalenia płuc, obniżenia odporności a nawet zgonu. Gdy odczuwasz świszczący oddech i nieustanny kaszel warto skonsultować te objawy z lekarzem.
Rozpoznanie aspergilozy
Poza zmianami w drogach oddechowych warto nadmienić iż zakażenie grzybem może objawiać się także grzybica paznokci. Objawia się żółtymi, szarymi przebarwieniami płytek paznokciowych. Najczęściej aspergiloza skóra dotyczy zakażenia ran pooparzeniowych. Zdarzają się zakażenia łupieżowe, owrzodzenia.
Wrotami zakażenia bywają miejsca po wkłuciach dożylnych, lokacje opatrunków i ogniska piodermii zgorzelinowej. Aspergillus sp. izolowany jest jako saprofit ze zmian łupieżowatych skóry owłosionej głowy lub ze złuszczających się ognisk rumieniowych w okolicach łojotokowych. Poza naskórkiem należy zwrócić uwagę na infekcje skóry ucha zewnętrznego. Wówczas aspergiloza występuje w postaci zmian rumienio-złuszczajacych, przypominając zmiany wypryskowe lub o charakterze łojotokowym.
Rzadko ale zdarzają się również wykwity zielonkawe i ciemne naloty oraz wysięk z ucha. Aspergilozę rozpoznaje się zarówno po objawach jak i badaniu bakteriologicznym mikroskopowym. Ponadto w rozpoznaniu inwazyjnej postaci choroby wykorzystuje się testy immunologiczne, których zadaniem jest wykrywanie przeciwciał anty-Aspergillus oraz antygenu galaktomannowego Aspergillus w surowicy krwi.
Leczenie aspergilozy
Kluczowa jest farmakologia. Chorym podawana jest amfoterycyna B oraz worikonazol. W ostrych objawach zaleca się usuwanie chirurgiczne obszarów zaatakowanych grzybem. Zawsze leczenie wiąże się z długotrwałym farmakologicznym leczeniem przeciwgrzybicznym.
Aspergiloza o charakterze alergicznym zazwyczaj ustępuje po leczeniu, jednak może dojść do jej nawrotu na skutek ponownego kontaktu z grzybem. Jeśli chodzi o wyzdrowienie po inwazyjnej aspergilozie zależy to od poziomu odporności pacjenta. Często aspergiloza nie wymaga żadnego leczenia a układ odpornościowy sam sobie z nią radzi, a pacjent nie ma świadomości iż ją przebył.
