Odczulanie podjęzykowe – podobnie jak i w innych krajach europejskich, również i w Polsce ponad 40 % społeczeństwa zmaga się z chorobami alergicznymi o różnym podłożu. Jak dotychczas jedyną skuteczną metodą przyczynowego leczenia alergii jest odczulanie. Jeszcze do niedawna szczepionki alergenowe podawano głównie w postaci zastrzyków podskórnych podczas wizyty w gabinecie lekarskim. Jednak z każdym kolejnym rokiem na świecie a także i w Polsce coraz popularniejsze stają się szczepionki doustne, które pacjent może przyjmować samodzielnie w domu.
Odczulanie podjęzykowe jest niczym innym niż zastosowaniem kropli lub tabletek antyalergicznych, które umieszcza się pod językiem w celu leczenia przyczyny alergii. Ważne jest aby lekarz po wnikliwej konsultacji z pacjentem stworzył lub zaproponował gotową szczepionkę antyalergiczną, która zawiera konkretne alergeny, na które pacjent jest uczulony. Alergeny te po umieszczeniu pod językiem, który należy do najbardziej wrażliwych organów naszego organizmu, intensywnie współpracują ze specjalnymi komórkami układu immunologicznego, i przy wielokrotnej ekspozycji, układ odpornościowy staje się mniej podatny na alergie.
Immunoterapia podjęzykowa jest procesem bardzo podobnym do zwykłego leczenia alergii. Do najistotniejszych czynności jakie należy wykonać przed podaniem odpowiedniego leku jest bez wątpienia właściwe zdefiniowanie nękającego nas alergenu. Wtedy możemy rozpocząć właściwy proces leczenia.
Zalety terapii podjęzykowej
Pomimo, iż Immunoterapia podjęzykowa nie jest uważana za najskuteczniejszy proces leczenia, istnieje kilka sytuacji klinicznych, gdy odczulanie podjęzykowe może być rozsądną alternatywą.
Pierwszym i podstawowym argumentem „za” jest fakt, że odczulanie podjęzykowe ma znacznie mniejsze prawdopodobieństwo, aby powodować działania niepożądane, Nie ma potrzeby aby pacjent każdorazowo musiał jechać do gabinetu lekarza, i tym samym tracił cenny czas.
Dla pacjentów, którzy cierpią na katar sienny tylko wiosną lub w okresie późnego lata, od rozpoczęcia leczenia metodą podjęzykową już na 6 do 8 tygodni przed sezonem pylenia może pozwolić na szybkie odczulanie na alergeny drzew, trawy, pyłki chwastów lub ambrozji, bez konieczności podejmowania leczenia zastrzykowego.
W przypadku pacjentów, którzy znajdują się już w trakcie leczenia metodą nastrzykiwania metoda podjęzykowa może być stosowana jako dodatek leczenia, zwłaszcza w porach roku, kiedy to pomimo intensywnego obstrzykiwania złagodzenie objawów nie jest zadowalające.
Terapia podjęzykowa może być również stosowana w przypadku pacjentów z umiarkowaną lub ciężką astmą, w momencie gdy leczenie zastrzykami nie przynosi oczekiwanych efektów.
Immunoterapia podjęzykowa w zasadzie w każdym przypadku składa się z dwóch, następujących po sobie etapów:
– z leczenia wstępnego – polegającego na przyjmowaniu każdego dnia coraz większych dawek alergenu aż do osiągnięcia pułapu dawki maksymalnej, odpowiedniej dla danego pacjenta. Ten etap trwa zazwyczaj kilka dni: jeśli podajemy krople trwa to zwykle od 9 do 11 dni oraz 3 dni w przypadku tabletek. Pierwsza dawka kropli lub pierwsza tabletka powinna być przyjęta w gabinecie alergologa.
– leczenie podtrzymujące – najczęściej codzienne, regularne przyjmowanie, ustalonej dawki maksymalnej.
Działanie
Szczepionka przeciwalergiczna po umieszczeniu pod językiem na błony śluzowe jamy ustnej, wchodzi w intensywna interakcję z komórkami odpornościowymi zwanymi dendrytami, które następnie współdziałają z innymi komórkami układu odpornościowego (limfocyty T), tak aby w efekcie zmniejszyć nadpobudliwą czułość alergiczną osoby.
Tego typu forma odczulania jest dużo bezpieczniejsza i pozwala uniknąć skutków ubocznych, ponieważ błona śluzowa jamy ustnej jest wystawiona na działanie licznych niepatogennych antygenów, takich jak żywność i bakterie. W rezultacie, podjęzykowo błona śluzowa ma dużo mnie komórek pro-zapalnych, takich jak komórki tuczne (które wywołują reakcje alergiczne w nosie i płucach). Zastrzyki podaje się bezpośrednio do skóry i tkanki podskórnej, które maja wiele więcej komórek pro-zapalnych. To pomaga wyjaśnić, dlaczego metoda podjęzykowa, w porównaniu do terapii zastrzykowej, jest znacznie mniej inwazyjna, pozwala uniknąć, poważnych, gwałtownych reakcji organizmu.
Leczenie i jego refundowanie
Pomimo, iż od dłuższego już czasu powszechnie znana jest skuteczność oraz bezpieczeństwo związane z tego typu odczulaniem, nie znajduje ono jednak powszechnego zastosowania. Główną tego przyczyną jest fakt, iż tego typu leczenie należy do drogich i w większości krajów europejskich nie podlega refundacji. (szczepionka w kroplach kosztuje ok. 270zł za opakowanie, w tabletkach ok. 400zł). Koszt leczenia należy ponieść więc na własną rękę i zależeć on będzie od wielu czynników takich jak rodzaj alergenu, łatwość jego dostępności oraz częstotliwość dawkowania.
Efektywność
Efekty odczulania podjęzykowego najczęściej można zauważyć już po pierwszym roku lub sezonie stosowania szczepionki. Nie oznacza to jednak, że jest to już okres o którym można zakończyć leczenie. Aby efekt był widocznie trwały, odczulanie trzeba kontynuować przez co najmniej 3 lata. Zaprzestanie leczenia może spowodować ponowne nasilenie objawów i powrót choroby . Należy pamiętać o okresowych wizytach u alergologa, które pomoże w kontynuacji leczenia. Wizyty te służą również ocenie stanu zdrowia i ewentualnej modyfikacji leczenia.