Alergia na mleko stanowi jedną z najczęstszych alergii pokarmowych. Powodem kłopotliwości tejże alergii jest fakt, iż biało mleka krowiego znajduje siew bardzo wielu produktach spożywczych, między innymi w pieczywie, wędlinach, płatkach śniadaniowych. Najczęściej uczulonymi na mleko są dzieci, jednak nie brakuje dorosłych nie trawiących białka mleka krowiego, bo to właśnie ono wywołuje objawy alergii.
Objawy reakcji alergicznej mogą być silne i uciążliwe. Niestety część osób uczulonych wykazuje również alergię na mleko sojowe, kozie, owcze, co utrudnia funkcjonowanie i zapewnienie bogatej diety.
Alergia na mleko u dzieci
Nietolerancję na mleko wykazuje aż 2 do 5% niemowląt, z czego zaledwie pół procenta dzieci karmionych piersią uczula mleko krowie. Alergia na białko mleka krowiego może rozwijać się już w życiu płodowym. Zdecydowana większość maluchów wyrasta samoczynnie z alergii, część trzeba pomóc dietą, a części osób zostaje ten problem do końca życia.
To niestety spory problem, bowiem mleko uchodzi za składnik odżywczy i bogaty w wapń, białko, witaminy A, D i B2, a także magnez. Kiedy zostaje stwierdzona nietolerancja na mleko warto, a nawet trzeba je odstawić i nie tylko w czystej postaci, ale również pośredniej jako składnik dań, przetworów. W wielu przypadkach uczulać może nawet śladowa ilość białka mleka krowiego.
Alergia na mleko – uczulenie i nietolerancja laktozy
Często alergia na mleko nazywana jest nietolerancją, i tym samym mylona z nietolerancją laktozy, co jest zupełnie innym schorzeniem, bowiem dotyczy cukru mlekowego-laktozy. W tym wypadku chodzi o trawienie cukrów glukozy i galaktozy, będące wynikiem niedoborów enzymu trawiennego – laktazy. Alergia, tudzież nietolerancja białka mleka krowiego dotyczy reakcji układu odpornościowego na białka zawarte w mleku. Mleko składa się z białka serwatkowego oraz kazeinowego. Najwięcej białek mleka krowiego znajdziemy w serach dojrzewających bo 19-29%, zaś najmniej w maśle, gdzie jest go zaledwie 0,5%.
Alergia na mleko – najczęstsze alergeny
Wśród białek najbardziej alergizujących należy wymienić laktoalbuminę, laktoglobulinę, beta-laktoglobulinę oraz kazeinę i glikoproteinę. W zależności na co które białko jesteśmy uczuleni możemy spożywać stosowne przetwory po odpowiedniej obróbce, bądź zmuszeni wykluczyć je całkowicie. Uczulenie stwierdzić możemy poprzez wykonanie testów alergicznych i konsultację z alergologiem. By wykryć alergię wystarczy obserwować objawy pojawiające się w związku ze zjedzeniem przetworów mlecznych, nawet w niewielkiej ilości.
Alergia na mleko – objawy alergii
Dolegliwości związane z alergią na mleko mogą być rozmaite i dotyczyć jednego organu lub okładu bądź też kilku. Alergia przybierać też może postać łagodną, jak i ostrą. W postaci łagodnej mamy do czynienia z zaburzeniami w obszarze wielu organów i funkcji, ale o niskiej uciążliwości i natężeniu. W przypadku postaci ciężkiej należy zwrócić uwagę na konieczność leczenia szpitalnego jak ostre zapalenie atopowe skóry, uporczywe biegunki i odwodnienie, obrzęk krtani, czy wstrząs anafilaktyczny.
W zależności od rodzaju objawów wyodrębnia się kilka postaci alergii:
- Postać żołądkowo- jelitowa – bardzo częsta – ok. 50% przypadków, która objawia się biegunka, wymiotami, kolkami i bólem brzucha, niechęcią do mleka, czasem zaś zaparciami, refluksem i podrażnieniem jelit.
- Postać skórna – obserwuje się w tym wypadku liczne wypryski na policzkach, płatkach uszu, w zgięciach łokci i kolan, a u niemowląt ciemieniuchę, suchą skórę, świąd, liszaje oraz zajady i pekanie warg.
- Postać z układu oddechowego i uszu – powoduje sapkę u niemowląt, uporczywy katar i swędzenie nosa, polipy w nosie oraz przewlekły kaszel i nawracające zapalenie gardła, krtani i ucha środkowego.
- Postać konstytucjonalno – mózgowa (obserwowana u dzieci) objawia się przewlekłym brakiem apetytu i zaburzeniem przyrostu masy ciała z towarzyszącą nadpobudliwością oraz płaczliwością. Krótki sen oraz lęki nocne i wzmożone napięcie mięśniowe to również objawy alergii, podobnie jak zaburzenia pamięci i agresja.
- Postać wstrząsowa – gwałtowna, zagrażająca życiu reakcja wywołana niekiedy bardzo małą ilością alergenu (wg Gella- Combsa występuje w ciągu kilku minut do 4 godzin), według niektórych może być tożsama z nagłą śmiercią łóżeczkową.
Inne objawy niejednorodne
Objawami alergii mogą być również problemy z układem moczowym (zapalenie kłębuszkowe nerek, zespół nerczycowy, moczenie nocne i mimowolne dzienne, krwinkomocz). Objawami jest też świąd narządów płciowych, obrzęk powiek, zapalenie gałki ocznej, czy niedokrwistość, spadek poziomu leukocytów, bóle stawów, obrzęki.
Leczenie
Jedyną drogą do zapobiegania reakcji alergicznej jest dieta eliminacyjna, czasem mocno restrykcyjna. Wykluczenie z pokarmów mleka i jego pochodnych zapewnia zdrowie i brak dolegliwości. Substytutem mleka krowiego jest napój sojowy, ryżowy, mleczko kokosowe. Wiele przepisów kulinarnych uwzględnia eliminację mleka proponując zastąpienie je mlekiem sojowym, czy kokosowym.