Fiołek wonny (Viola odorata) jest odmianą fiołka tzw. fiołkiem pachnącym. To najbardziej znany fiołek, rozpowszechniony zarówno w Europie jak i Azji, Ameryce. Rośnie on przede wszystkim na terenach zadrzewionych, w lasach, parkach i zaroślach. Występuje dziko jak i uprawiany na rabatach w ogrodach. Poza swymi walorami dekoracyjnymi cechuje go wiele właściwości leczniczych.
Fiołek wonny w fitoterapii
Fiołek pachnący jest niewielką byliną wieloletnią, która sięga około 15 centymetrów. Cechuje go krótkie ale grube kłącze i cienkie rozłogi. Często fiołek zarasta trawę, przez co przez niektórych uznawany jest za uporczywy chwast. Fiołek wonny kwitnie wczesna wiosna na przełomie marca i kwietnia, występuje w kolorze fioletowym oraz białym. W maju możemy zaobserwować na fiołkach tak zwane kwiaty płodne, które wyrastają bezpośrednio nad ziemią. Owoc fiołka to torebka kulista owłosiona,która pęka i rozsiewa nasiona.
Odwieczna pomoc dla zdrowia
Roślina wykorzystywana jest w medycynie naturalnej od wieków. Cenne są zarówno kwiaty jak i liście oraz kłącza fiołka. Surowiec zbiera się w okresie kwitnienia, po czym się go suszy. Kłącze fiołka suszyć można również w piekarniku czy urządzeniu do suszenia grzybów. By fiołek zachował swoje właściwości istotne jest to w jaki sposób susz jest przechowywany. Jeżeli susz szczelnie zamkniemy można go przechowywać przez ponad dwa lata, a kłącza nawet przez cztery lata. Mimo iż fiołek wonny należy do fiołkowatych to różni się swoim składem od pozostałych odmian. Zawiera on saponiny, triterpeny oraz śluz roślinny, a do tego obfituje w olejek eteryczny odpowiadający za unikalny zapach fiołka. Dzięki saponinom można wspierać organizm całościowo, tymczasem kiedy triterpeny pozytywnie oddziałują na jakość skóry, jej gładki i nawilżony wygląd. Flawonoidy pochodzące z fiołka potrafią zadbać zarówno o oczyszczenie organizmu od wewnątrz poprawiając jego funkcjonowanie, jak też wpłynąć na elastyczność skóry blokując efekt starzenia się. Działanie antyoksydacyjne ma znaczenie również dla właściwości przeciwzapalnych fiołka wonnego, których mu nie brakuje
Fiołek wonny i jego zastosowanie w praktyce
W ziołolecznictwie występuje wiele preparatów stworzony z dodatkiem fiołka lub na bazie fiołka wonnego. Fiołek wonny winien być obecny w apteczce każdego zielarza, bowiem jego moc jest niemalże nieograniczona. Napar z fiołka może być stosowany do łagodzenia zmian na skórze, zmęczonych oczu, podrażnień jamy ustnej i w wielu dolegliwościach. Od średniowiecza fiołek wonny zyskuje na znaczeniu leczniczym, w tym jako środek przeciw gorączce, lek wspomagający układ pokarmowy, czy usprawniający trawienie. W zakresie metabolizmu fiołek doskonale pobudza produkcję żółci i łagodzi skurcze jelit, żołądka. Napar wykonuje się z dwóch łyżeczek suszu na dwie szklanki wody. Zaleca się picie napary cztery razy dziennie małymi ilościami. W smaku napar nie należy do smacznych, stąd też jego gorzki smak bywa niwelowany dodatkiem miodu.
Fiołki w głowie
Fiołek wonny to doskonały lek na ból głowy i złagodzenie stresu chronicznego. Działanie przeciwbólowe jest znacznie szersze niżeli tylko bóle głowy, bowiem fiołka znajdziemy w wielu mieszankach ziołowych przeciwdziałających bólom kręgosłupa, reumatycznym, itp. Poza tym napary z fiołka stosowane są moczopędnie przy zakażeniach dróg moczowych, zapaleniu pęcherza jak i kamicy żółciowej. Ponadto napar z fiołka łagodzi podrażnienia dróg oddechowych i pomaga na kaszel, astmę. Prócz naparu warto posłużyć się syropem z kwiatów fiołka wonnego, jaki przygotować można samodzielnie. To cenny preparat dezynfekujący i regenerujący. Chroni przed biegunka i wymiotami a także oczyszcza od wewnątrz. Na zewnątrz fiołka wonnego zastosować można w leczeniu trądziku i łojotoku. W wielu regionalnych kuchniach, zwłaszcza kuchni śródziemnomorskiej fiołek wonny jest składnikiem sałatek i przystawek spożywany na świeżo.