lipa szerokolistna (Tilia cordata Mill.) najczęściej spotykana jest w Europie. Należy do drzew liściastych z rodziny lipowatych, charakteryzujących się długowiecznością. Roślina ceni sobie umiarkowany klimat, zwłaszcza półkuli północnej oraz niziny. Zdarza się iż tworzy skupiska leśne. Najpowszechniej sadzona jest w miastach jako zieleń typowo parkowa, ozdobna.
Lipa szerokolistna – cechy charakterystyczne
Drzewo osiąga około 35 metrów wysokości na przestrzeni kilkuset lat życia. W Polsce najstarsza lipa szerokolistna rośnie w Cielętnikach. Okazy starsze wyróżniają się grubym popękanym pniem o ciemno szarym kolorze kory. Młodsze drzewa cechuje gładka zielonkawa kora i prosty pień. Od połowy swej wysokości pień rozgałęzia się.
Lipa posiada sercokształtne liście z brzegiem piłkowanym, zaś jej kwiaty są koloru żółtego w baldaszkowatych kwiatostanach. Kwiat lipy charakteryzuje się silnym zapachem przyciągającym pszczoły. Miód lipowy jest jednym z najbardziej znanych i cenionych. By ułatwić lot nasionom lipy do kwiatu jest przymocowana podsadka łuskowata. Surowcem zielarskim są kwiatostany, które zbiera się w miejscach niezanieczyszczonych, kolejno poddaje się je suszeniu.
Właściwości lecznicze
Elementem leczniczym lipy są kwiaty wraz z szypułką i przykwiatkiem. Niegdyś zbierano także korę i liście, dziś bazuje się wyłącznie na kwiatostanach lipy. Zawierają one flawonoidy oraz garbniki i fitosterole o szerokim i korzystnym wpływie na zdrowie. Ponadto w kwiatostanach znajdują się pektyny i olejek eteryczny oraz kwasy organiczne i sole mineralne. Lipa jest także obfitym źródłem witamin, zwłaszcza C oraz PP. lipa szerokolistna ma działanie napotne i jest polecana głównie w stanach przeziębienia i grypy.
Napar z lipy poprawia oddychanie przez skórę. Spotyka się także zalecenia kąpieli w naprze z lipy, jak też spożywania mieszanek ziołowych z lipą. Kąpiele w lipie odprężają i pozwalają się wypocić, oraz zminimalizować skurcze, dodatkowo działają na organizm, skórę odkażająco i przeciwzapalnie. Napar przyjmowany do wewnątrz działa osłonowo, oczyszczająco oraz wykrztuśne.
Ważną właściwością lipy jest stymulacja produkcji soków żołądkowych oraz powleczenie błon śluzowych śluzem łagodząc wszelkie podrażnienia. Stad częstym i znanym sposobem na ból gardła jest syrop lipowy. Natomiast olejek eteryczny z lipy wykazuje działanie uspokajające i jest zalecany szczególnie dla dzieci oraz seniorów. Wespół z pozostałymi właściwościami wspiera organizm w walce z infekcjami i bakteriami. Dobroczynny wpływ na regulację procesu trawienia jest ceniony przez osoby cierpiące na częste biegunki i zatrucia pokarmowe.
Pomoc lipy w stosowaniu na zewnątrz
Zewnętrznie lipy i preparatów z lipą używa się w kuracji zapalenia spojówek oraz powiek, a także w leczeniu obrzęków, cieni pod oczami, podrażnień skóry itp. Lipa wskazana jest do pielęgnacji cery mieszanej, wpływa skutecznie na zwiększenie elastyczności skóry oraz zmniejszenie łojotoku i hamowanie złuszczania się naskórka.
Dzięki flawonoidom działa odmładzająco i regenerująco na komórki skóry właściwej. Poza zastosowaniem lipy szerokolistnej w ziołolecznictwie i kuchni pod postacią miodu lipowego warto wspomnieć iż drewno lipy jest powszechnym budulcem oraz materiałem rzeźbiarskim. Z lipy wykonuje się również instrumenty muzyczne.