Tularemia jest chorobą zwierzęcą. Ulęgają na nią zające, króliki i gryzonie. Nazywana jest również dżumą gryzoni, czy królicza gorączką. Warto wiedzieć co nieco na jej temat, bowiem jest choroba zakaźną. Przyjmuje co najmniej kilka różnych postaci, które różnią się przebiegiem choroby. Niektóre mogą prowadzić do rychłej śmierci.
Tularemia – przyczyny
Powodem zakażenia tularemią jest pałeczka Francisella tularensis, należąca do najbardziej zakaźnych bakterii. Zarazić się nią można poprzez bezpośredni kontakt z zarażonym zwierzęciem oraz jego tkankami, co dotyczy np. oprawiania zwierząt. Co istotne tularemia nie ma zdolności przenoszenia się pomiędzy ludźmi. Jeśli chodzi o przyczyny zarażenia to możemy zarazić się również poprzez wdychanie pyłu roślinnego zakażonego dochodami chorych zwierząt, jak tez przez spożycie żywności, wody zakażonych bakterią.
Niebezpiecznym sposobem zarażenia się jest potarcie oczu palcami, czy ukąszenie kleszcza, komara. Grupą ryzyka są przede wszystkim osoby pracujące wśród zwierząt, w lesie, zakładach rozbioru mięsa, hodowcy, laboranci. Na terenie Polski odnotowane ogniska choroby zlokalizowane są w okolicach Białegostoku oraz Poznania.
Objawy choroby
Pisząc o objawach warto jest wyróżnić typy choroby, bowiem każda postać choroby wywołuje specyficzne dla niej objawy. Dlatego tez postać wrzodziejąco-węzłowa, występująca u około 45 do 85% zachorowań, zazwyczaj pojawiająca się po ukąszeniu kleszcza lub komara to rumieniowate grudki przeobrażające się z czasem w krosty i dalej we wrzody. Towarzyszą im objawy grypowe jak dreszcze, gorączka oraz bóle mięśni i głowy. Odróżnić od tej postaci należy postać anginową tularemii.
W tej postaci występuje wysiękowe zapalenie gardła oraz jamy ustnej. Dochodzi często do owrzodzeń błony śluzowej i najczęstszym źródłem zarażenia jest spożycie skażonej wody bądź żywności. Towarzyszącymi objawami choroby są bóle mięśni, powiększone węzły chłonne oraz podwyższona temperatura ciała. Powikłaniem może być także zapalenie płuc.
Trzecią postacią choroby jest postać żołądkowo-jelitowa. Podobnie jak w poprzedniej do zarażenia najczęściej dochodzi w wyniku spożycia pokarmu zakażonego bakterią. Ta postać charakteryzuje się biegunką i owrzodzeniem jelit. Może przebiegać łagodnie bądź ostro. Kolejną z postaci jest postać płucna, której przebieg jest poważny.
Do zarażenia się ta postacią dochodzi drogą oddechową bądź wyniku powikłań poprzednich postaci tularemii. Typowymi objawami są jak wyżej – gorączka, ból mięśni, głowy, jak też ból klatki piersiowej, suchy kaszel i zapalenie gardła. Wyróżnia się także postać oczno-węzłowa tularemii i postać durową. W postaci oczno-węzłowej występuje owrzodzenie spojówek, zaś postać durowa wyróżnia się wysoką gorączką, biegunką, kaszlem i bólem klatki piersiowej. Śmiertelność tulearemii to aż pięćdziesiąt procent przypadków.
Diagnoza i leczenie
Gdy lekarz podejrzewa zakażenie tularemią wykonuje się wycinki węzłów chłonnych oraz zeskrobiny zmian skórnych, pobiera się krew oraz mocz i materiał przewodu pokarmowego. Dodatkowo wykonuje się wymaz z gardła, bada się płyn opłucnowy. Gdy badania wskazują na bakterię tularemii podaje się pacjentowi antybiotyki, a także gentamycynę i netylmycynę.
Zapobiegawczo, chcą uchronić się przed zarażeniem tularemią należy zwalczać siedliska gryzoni polnych i kleszczy oraz przestrzegać zasad Bhp oraz należytej higieny, uważać na żywność i wodę, spożywać je tylko ze znanych i bezsprzecznych źródeł. U osób z grupy ryzyka stosuje się szczepionki, jednak szczepionka dostępna na rynku nie daje 100% gwarancji ochrony, ponadto nie jest powszechnie dostępna.
