Modrzew europejski (Larix decidua) jest drzewem iglastym, które zrzuca igły na zimę. Należy do rodziny sosnowatych o spękanej korze w kolorze czerwonobrązowym, co jest wyróżnikiem tego gatunku. To pospolite drzewo w Polsce, zwłaszcza w Tatrach, które są jego rodzimym środowiskiem występowania. Występuje nie tylko w stanie dzikim, ale i jest sadzony w ogrodach, parkach jako roślina ozdobna.
Charakterystyka – modrzew europejski
Modrzew europejski różni się od większości iglaków tym, iż jesienią wybarwia igły na żółto po czym je zrzuca, by wiosną olśniewać soczystym zielonym kolorem młodych igieł. Mimo iż jest rośliną mrozoodporną, to nie lubi suszy i cienia. Co ciekawe wchodzi w mikoryzę z maślakiem żółtym, jadalnym grzybem, który występuje wyłącznie w pobliżu modrzewia.
Modrzewie uprawia się zarówno w celach dekoracyjnych, leczniczych jak i jako surowiec w postaci drewna, jakie wyróżnia się trwałością. Z modrzewia wyrabia się wiele mebli, używa jako budulca jak również jest materiałem rzeźbiarskim. Jako roślina lecznicza nie jest tak szeroko zbadany jak inne gatunki iglaste, mimo wszystko wykazuje również wiele cech przydatnych w medycynie naturalnej. W pewnym zakresie właściwości modrzewia są tożsame z właściwościami innych sosnowatych.
Właściwości modrzewia europejskiego
Modrzew stosowany jest zwłaszcza w leczeniu przeziębienia jako środek do odkażania, przeciwzapalny oraz moczopędny. Surowcem zielarskim o działaniu leczniczym jest żywica modrzewia, rzadziej wykorzystuje się korę i młode pędy czy szyszki, które także zawierają substancje lecznicze, jednak w mniejszym stężeniu.
Warto zwrócić uwagę na pędy modrzewia latem, kiedy spotkać na nich można tzw. mannę, czyli białe słodkie granulki, narośle. Żywicę z modrzewia zbiera się w okresie maj- październik szukając jej ujścia naturalnego bądź nacinając nożem korę drzewa. Najlepsza z żywic jest półtwarda, która można formować w dłoniach. Ma ona balsamiczny zapach. Naturalnie żywica pojawia się tam gdzie drzewo wymaga zasklepienia uniemożliwiając zakażenia grzybami i bakteriami, to zastosowanie tyczy się także ludzkiego ciała.
Substancje lecznicze
Modrzew europejski jest drzewem dorastającym do 40 metrów wysokości, pokroju stożka z nachylonymi ku dołowi gałęziami o nieklujących igłach. Jest on źródłem olejków eterycznych oraz licznych związków lotnych i kwasów żywiczych, w tym garbników i flawonoidów, które odpowiadają za szereg procesów usprawniania funkcji naszego organizmu.
Korę drzewa wykorzystuje się w leczeniu schorzeń nerek i układu moczowego. Modrzew jest idealnym lekiem na biegunkę, zapalenia ucha, czy środek do płukania jamy ustnej, gardła. Stosowany jest nie tylko do wewnątrz ale również na zewnątrz w postaci maści i kompresów z ekstraktu. Pomaga na egzemy, działa antyseptycznie jak również przynosi ulgę w bólach reumatycznych. Żywica nie rozpuszcza się w wodzie, co za tym idzie konieczny jest rozpuszczalnik, jakim jest olej lub alkohol.
Nalewka z żywicy
Do sporządzenia nalewki należy przygotować 100g żywicy oraz litr alkoholu nierozcieńczonego (96%). żywicę należy zalać alkoholem i odstawić w ciemne miejsce na kilka tygodni. Co kilka dni naczyniem trzeba wstrząsnąć. Kolejno winno się roztwór przefiltrować. Nalewka jest zdatna do użytku nawet przez kilka lat o ile będzie chowana przed słońcem. Dla zdrowia zaleca się dawkę jednej łyżki dziennie. Można ją rozcieńczać w wodzie i np. płukać gardło, czy stosować do inhalacji, bądź kąpieli rozgrzewającej.