Pokrzywka idiopatyczna – objawy, rozpoznanie, leczenie

Pokrzywka idiopatyczna to pokrzywka występująca spontanicznie. Nie musi być wywołana żadnym konkretnym czynnikiem. Jest to choroba samoistna. Może przebiegać łagodnie (pokrzywka ostra pokrzywka alergiczna – do 6 tyg.) lub w sposób przewlekły (przewlekła pokrzywka alergiczna – dłużej niż 6 tyg.).

Jej najważniejszą cechą charakterystyczną jest fakt, że bardzo trudno (często jest to w ogóle niemożliwe) wykryć odpowiednie czynniki wywołujące ją. Trudno jest ustalić również cały mechanizm rozwoju choroby.

Występowanie tej dolegliwości to efekt oddziaływania wielu czynników jednocześnie.

Pokrzywka idiopatyczna to obecnie, aż 70 – 80% wszystkich przypadków. Jest to tym samym jedna z częstszych odmian pokrzywki przewlekłej.

Znacznie częściej występuje ona u kobiet niż u mężczyzn. Rzadziej pojawia się również u dzieci.

Średnio jej objawy utrzymują się nawet do pięciu lat. Występują one w mniejszym lub większym nasileniu, przez co mogą być mniej lub bardziej uciążliwe dla pacjenta.

Jest to jedna z najbardziej problematycznych pokrzywek, jeśli chodzi o całą procedurę rozpoznania oraz leczenia.

Objawy pokrzywki idiopatycznej

Odmiana ostra pojawia się nagle i bardzo szybko ustępuje. Zwykle „atak” trwa do doby. Po jej przejściu nie ma najmniejszych śladów na skórze.

W przypadku pokrzywki idiopatycznej przewlekłej mamy do czynienia z odmianą bardziej uporczywą i uprzykrzającą życie pacjenta. Poza wysypką pojawia się tutaj również swędzenie. Jego intensywność zwiększa się w godzinach wieczornych i nocnych, przez co osoba cierpiąca na tę przypadłość może męczyć się z bezsennością oraz z chronicznym przemęczeniem (jeśli swędzenie nie ustąpi). Zwykle bąble i swędzenie może utrzymywać się powyżej sześciu tygodni.

Często pokrzywka ta występuje jednocześnie z pokrzywką dermogaficzną czy też cholinergiczną czy pokrzywką z zimna. Może również pojawiać się samodzielnie.

Pokrzywka idiopatyczna – rozpoznanie

Pokrzywkę idiopatyczną można rozpoznać dopiero po wykluczeniu wszystkich pokrzywek objawowych. W tym celu należy przeprowadzić szereg specjalistycznych badań. Wszystko to jest poprzedzone wywiadem diagnostycznym, który pozwoli określić ramowy plan działania diagnostycznego. Dzięki rozmowie z pacjentem można wyeliminować część przypadków i skupić się na tych najbardziej prawdopodobnych.

Do identyfikacji właściwego rodzaju pokrzywki alergicznej można wykorzystać również badania pomocnicze takie jak: ASO, oznaczenie eozynofili, wymazy z gardła i pochwy, badania kału, moczu i krwi. Dodatkowo można wykonać również zdjęcie rentgenowskie zatok przynosowych, a także oznaczyć poziom przeciwciał przeciwjądrowych lub biopsję skóry (w przypadku kiedy chce się wyeliminować – lub potwierdzić – występowanie pokrzywki naczyniowej).

Jeśli żadne z przeprowadzonych badań nie da oczekiwanych odpowiedzi i nie wskaże czynników odpowiedzialnych za pewne objawy, można założyć, że ma się do czynienia z pokrzywką idiopatyczną.

Leczenie pokrzywki idiopatycznej

Z racji tego, że niezwykle trudno jest określić przyczyny choroby, konieczne jest leczenie objawowe.

Najczęściej podaje się pacjentowi leki przeciwhistaminowe I generacji (blokujące nie tylko receptory histaminowe, ale też muskarynowe, dopaminergiczne, adrenergiczne i serotoninowe. Mogą one wywoływać wiele skutków ubocznych takich jak chociażby bezsenność czy zaburzenia koordynacji ruchowej) oraz II generacji (najnowsze, mają także działanie przeciwzapalne i przeciwświądowe, nie blokują także innych receptorów poza receptorami H. Mają o wiele miej skutków ubocznych, przez co są mniej uciążliwe dla pacjenta). Dobiera się je indywidualnie, po analizie pojawiających się objawów.

W przypadku kiedy pokrzywka ma charakter przewlekły i ostry, można zastosować także glikokortykosteroidy. Nie można ich stosować jednak cały czas ponieważ mogą powodować wiele powikłań.

Jeśli pojawia się obrzęk naczynioruchowy zalecane jest podanie adrenaliny, która pomoże zwalczyć niebezpieczny symptom.

Niektórym pacjentom podaje się także leki antydepresyjne i uspokajające ponieważ niektóre przyczyny występowania pokrzywki idiopatycznej są bezpośrednio związane ze stresem i innymi czynnikami stricte psychologicznymi.

Mimo, że niezwykle trudno jest ustalić zestaw czynników, których należy unikać i które trzeba wyeliminować ze swojego życia to konieczne jest podjęcie odpowiednich działań profilaktycznych. Pozwolą one obniżyć ryzyko pojawienia się kolejnej pokrzywki. Do najważniejszych z nich zaliczyć należy: ograniczenie spożywania alkoholu, a także przyjmowanie kodeiny, aspiryny oraz morfiny. Warto także unikać przegrzania organizmu i wszelkich stresów.

Chociaż pokrzywka idiopatyczna jest wyjątkowo uciążliwa dla osób zmagających się z nią to po przeprowadzeniu odpowiednich badań diagnostycznych można sobie z nią poradzić i niwelować (w sposób doraźny) pojawiające się objawy. Jeśli choroba będzie pod stałą kontrolą lekarza można uzyskać nad nią znaczną przewagę, dzięki czemu nie będzie miała ona dużego wpływu na jakość życia.