Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa blladonna) to mocno trująca roślina zawierająca silne alkaloidy oraz kumaryny. We Włoszech zwana Belladonną, z uwagi na dawne zastosowanie przez kobiety celem uzyskania pięknych oczu. Za ten efekt odpowiadała atropina, jaką możemy znaleźć w roślinie. Powoduje ona zwiększenie źrenic przez co kobiety są bardziej powabne.
Truje i leczy – pokrzyk wilcza jagoda
Pokrzyk wilcza jagoda kwitnie w okresie czerwca i lipca na kolor brunatno-fioletowy. Owoce pokrzyku dojrzewają w różnym czasie dzięki czemu na jednym okazie spotkamy zarówno zielone jak i czarne jagody. Roślina porasta rowy i pasy przydrożne, jak też brzegi lasu. Poza alkaloidami toksycznymi zawiera triperteny oraz garbniki, flawonoidy i wiele cennych substancji.
Wspominana atropina znajduje siew owocach rośliny, podobnie jak hioscyjanina o działaniu silnie trującym. W Polsce ziele spotkać można wyłącznie w południowej części kraju. By się zatruć wystarczy spożyć zaledwie 10 jagód, a w przypadku dzieci czterech. W niewielkich dawkach pokrzyk wilcza jagoda może leczyć. Dzięki temu jest wykorzystywany w przemyśle farmaceutycznym. Nie poleca się jednak stosowania rośliny samodzielnie w warunkach domowych, gdyż łatwo jest dopuszczalną i lecznicza dawkę przekroczyć narażając się na zatrucie.
Właściwości rośliny
Ziele poza rozszerzeniem źrenic powoduje również zdecydowane przyspieszenie i pogłębienie oddechu. Z uwagi na niepożądane objawy po spożyciu nazywa się go też szatańskim zielem. Dawniej wierzono, ze ziele ma piekielne moce, co głównie wynika z działania halucynogennego, poczucia lewitacji itp. Pokrzyk był też stosowany jako trucizna na wilki stąd też polska nazwa wilczej jagody.
Współcześnie z rośliny pozyskuje się atropinę, która jest wykorzystywana powszechnie w okulistyce. Roślina nadaje skórze ciemne zabarwienie, zaś wywar z rośliny działa narkotycznie, pomimo tego skopolamina znalazła zastosowanie w medycynie naturalnej i jest polecana w terapii jelita niedrożnego oraz przy podrażnieniu okrężnicy. Najwięcej tego związku znajduje się w korzeniu pokrzyku, zaś najmniej w liściach. W kuracji obrzęków jest stosowany pokrzyk celem rozluźnienia, zwłaszcza gdy chodzi o narządy wewnętrzne.
Łagodzi w ten sposób bolesne kolki jelitowe i inne objawy. Wspomagająco stosuje się go w leczeniu wrzodów oraz rozkurczowo w kamicy nerkowej i kuracji kanalików moczowych.
Inne działanie lecznicze
Ze względu na działanie rozkurczowe pokrzyk wilcza jagoda jest cenioną substancją w mieszankach ziołowych na chorobę Parkinsona. Łagodzi on drania mięśni i niweluje sztywność. Poprawia tez mowę i wspomaga myślenie. W medycynie konwencjonalnej pokrzyk używa się do produkcji środków znieczulających, głównie do preparatów znieczulenia miejscowego.
Ponadto wykorzystuje się ziele do terapii napięciowego bólu głowy, czy leczenia przewlekłej migreny. Natomiast flawony i flawonoidy pochodzące z pokrzyku działają antyoksydacyjnie, co za tym idzie ceni się to działanie w profilaktyce nowotworowej.
Sposoby użycia
Zebrane latem liście pokrzyku suszy się w ciepłym, ale przewiewnym i zacienionym miejscu. Następnie kruszy się je i zalewa ciepłą wodą, po czym przecedza. Taki napar działa dobroczynnie na organizm.
Innym sposobem jest izolowanie soku z liści, który należy zmieszać z 40% alkoholem tworząc silnie działający roztwór. Mieszanina można leczyć zarówno katar, jak i grzybice, czyraki, czy zapalenie nerek. Niegdyś stosowano roztwór do niwelowania bólu przy ząbkowaniu, dziś jednak zrezygnowano z tego zastosowania.