Torbiel mleczna to nic innego jak guz wynikający z zaczopowania ujścia gruczołów mlecznych piersi. Występuje w okresie laktacji, aczkolwiek zdarzyć się może również niezależnie od laktacji. Torbiel mleczna ma postać zgrubienia wyczuwalnego w badaniu fizykalnym i ma tendencję do przemieszczania się. Zazwyczaj torbiel nie jest groźna ani bolesna, chociaż wskazana jest obserwacja zmiany.
Przyczyny i przebieg leczenia – torbiel mleczna
W większości przypadków torbiel mleczna nie powoduje komplikacji, jednak niekiedy może być przyczyną wystąpienia stanu zapalnego piersi. Często osoby bez wiedzy medycznej wpadają w panikę czując guz, bowiem uważają go za nowotwór, tymczasem nie jest to nowotwór, jednak wymaga zbadania. Lekarz zadecyduje o tym, czy zmianę należy osunąć czy poczekać na jej samoczynne rozejście się.
Objawy torbieli
Torbiel mleczna powstaje w wyniku nagromadzenia się wydzieliny gruczołu mlecznego i może powstawać w różnych częściach piersi. Zwykle torbiele powstają w dolnej części piersi, jednak nie jest to reguła. W miejscach powstawania torbieli pierś bywa bardziej wrażliwa, chociaż co do zasady torbiel nie boli, nawet przy ucisku tego miejsca.
Niewielkie torbiele nie rzadko są całkowicie niezauważalne przez kobietę, jednak torbiel mleczna może osiągać spore rozmiary i wówczas trudno ją zignorować. Ponadto torbiel ma zdolność do przemieszczania się a wraz z tym ruchem powodowania gorączki, świądu lub bólu, czy zaczerwienienia piersi. Ten ruch zazwyczaj jest kojarzony z infekcją gruczołu i na tym etapie torbiel jest rozpoznawana przez lekarza.
Zaczopowane ujście mleka
Drogi mleczne w piersi póki są drożne działają poprawnie, jednak wystraszy zastój w jednym miejscu by mleko nie miało ujścia i zaczęło gromadzić się bez odpływu. Zaczopowanie drogi mlecznej występuje głównie w okresie laktacji ale i zdarza się w ciąży. Przyczyny tej sytuacji nie są do końca znane, aczkolwiek wymienia się kilka czynników szczególnie aktywizujących ryzyko powstawania torbieli mlecznej. Przede wszystkim czynnikiem tego rodzaju jest nieprawidłowe i nieregularne karmienie piersią.
Zbyt duże przerwy między karmieniami prowadzą do gromadzenia się nadmiaru mleka, zaś zbyt krótkie karmienie nie wypróżnia piersi. Kiedy pokarm nie jest regularnie odprowadzany szuka ujścia. Bardzo często kobiety opróżniają tylko jedną pierś, co więcej przystawiają dziecko częściej do jednej i tej samej piersi, to rodzi zagrożenie dla drugiej piersi, w której może powstać torbiel mleczna.
W sytuacji kiedy dziecko nie umie ssać, gdy nawałnica pokarmu jest zbyt dużą należy ściągać pokarm mechanicznie lub ręcznie, by pierś była pusta. Ponadto, zwłaszcza w okresie pozalaktacyjnym powodem torbieli mogą być zaburzenia hormonalne – hiporlaktemia, powodujące mlekotok. Kolejnym z powodów jest stosowanie antykoncepcji, jak też zbyt ciasna bielizna na piersi.
Ryzyko powikłań
Torbiel mleczna nie jest stanem chorobowym i zagrażającym kobiecie, jednak czasami może spowodować stan zapalny i wówczas jest to sytuacja, w której kobieta winna zostać poddana leczeniu. Kiedy przy okazji torbieli pojawia się zaczerwienienie piersi oraz gorączka, obrzmienie i bolesność piersi należy podjąć leczenie. Nieleczone zapalenie piersi powoduje ropień, bolesny i wymagający zabiegu chirurgicznego usunięcia oraz oczyszczenia. Najczęściej w celu wyleczenia powikłań torbieli stosuje się antybiotyki.
Przy początkach stanu zapalnego wystarczą dostępne i bezpieczne leki przeciwzapalne oraz sukcesywny masaż piersi ściągający nadmiar pokarmu i udrażniający drogi mleczne. Torbiel w wyniku przywrócenia drożności sama się wchłania, gdy tak się nie dzieje wskazane jest USG piersi by wykluczyć zmianę rakową. Pomóc w rozejściu się guzka może nakłucie guzka oraz okłady.