Soja zwyczajna (Glycine max) bywa nazywana również soja ogrodową, owłosioną. Jest roślina jednoroczna uprawną, z rodziny bobowatych. Jej rodowód wywodzi się z Dalekiego Wschodu, gdzie znana jest już od czterech tysiącleci. W XX wieku rozpowszechniono gatunek soi na wszystkie kontynenty. Aktualnie największym producentem soi są Brazylia oraz USA.
Soja zwyczajna – charakterystyka
Soja zwyczajna dorasta do metra wysokości i charakteryzuje ją wpół wijąca się łodyga. Ponadto wyróżniają ją trójlistne liście, kwiaty o barwie fioletowej. Owocami sojo są owłosione strąki zawierające zwykle od jednego do czterech nasion owalnego kształtu. Zabarwienie nasion bywa różne od żółtego po czarny. By soja owocowała należycie wymaga słońca, ciepła i umiarkowanych opadów. Z uwagi na te wymogi w Polsce jest rzadko uprawiana.
Właściwości soi
Poza właściwościami odżywczymi cenionymi przez producentów żywności soja zwyczajna posiada szereg właściwości cennych dla zdrowia i jest wykorzystywana w medycynie naturalnej jako wartościowy składnik diety leczniczej. Soja jest nieodzownym składnikiem pożywienia wegetarian. Wbrew opiniom soja jest zdrowa z jednym zastrzeżeniem, kiedy spożywamy ją w rozsądnej ilości, gdyż w nadmiarze może szkodzić. Należy do produktów wysokokalorycznych z uwagi na 20% stężenie tłuszczu w składzie.
Skład soi
W składzie soi poza 20% tłuszczu znajduje się białko ok 33%. dzięki temu spożycie 50g soi może zastąpić porcję 150g mięsa lub 1,5 szklanki mleka. Co ważne białko sojowe nie zawiera puryn i nie wywołuje alergii. Puryny zwykle utrudniają przyswajanie wapnia oraz wpływają na odkładanie się kwasu moczowego. W soi znajdują się również witaminy z grupy B ważne dla funkcjonowania układu nerwowego (soja łagodzi stany napięcia, poprawia wydolność psychiczna i intelektualną) a także fosfor, żelazo i magnez, czy wapń.
Prócz wymienionych w soi zawarte są przeciwutleniacze oraz fistrogeny które odpowiadają za profilaktykę miażdżycy, nowotworów i schorzeń układu krążenia, w tym serca. Ważnym składnikiem soi są nienasycone kwasy tłuszczowe, które regulują stężenie cholesterolu oraz zapobiegają tworzeniu się zakrzepów.
Smak sojowy
Soja w diecie zapobiega osteoporozie poprawiając mineralizacje kości i przyswajalność wapnia. Wspiera również walkę z klimakterium, bowiem fistrogeny maja działanie podobne do kobiecych estrogenów, dzięki czemu można wspomóc proces menopauzalny jak i opóźnić menopauzę. Ponadto w naturalny sposób ziarna soi wzmacniają odporność, w tym również na zachorowalność na raka.
Jak jednak spożywać soję by nie straciła ona swoich właściwości i czerpać z tych ziaren jak najwięcej dla zdrowia? Bez wątpienia warto posłużyć się półproduktami takimi jak gotowy makaron sojowy, czy kotlety, mleko sojowe. Pamiętać warto, by nie spożywać codziennie więcej jak 50g tego produktu, bowiem soja poza substancjami pozytywnie wpływającymi na organizm zawiera też tioglikozydy powodujące alergię i uszkodzenia tarczycy.
A słyszeliście o lunazynie? To peptyd, który jest w soi. Występuje chyba też w jakichś suplementach produkowanych u nas i ma właśnie właściwości antynowotworowe.