Kuklik pospolity (Geum urbanum) to bylina występująca głównie w Europie, chociaż spotyka się ją także dziwko rosnąca w Azji i Afryce, na północy. Gatunek pojawił się z importu także w Nowej Zelandii i Australii. W Polsce roślina występuje głównie na niżu i w niższych partiach górskich. Należy do gatunków ruderalnych, występuje tez w lasach, zwłaszcza liściastych.
Charakterystyka – kuklik pospolity
Surowcem zielarskim jest korzeń rośliny oraz młode pędy wykorzystywane suszone i świeże. Roślina nie należy do wysokich bowiem osiąga około 25- 60 centymetrów wysokości. Zbiór surowca następuje wiosną i dotyczy głównie kłaczy rośliny. Wśród cech charakterystycznych kuklika należy wymienić długą łodygę i owłosienie jej, a także pierzaste liście również owłosione.
Kwiaty kuklika są żółte i osiągają 2 cm średnicy, zaś owocem kuklika jest niełupka haczykowata i owłosiona. Owoce są roznoszone przez zwierzęta, bowiem przyczepiają się do sierści. Zapach oraz smak kłączy kuklika można porównać z goździkami. Kolor kłącze ma brunatny z zabarwieniem czerwonym i wyróżnia się swoją grubością.
Właściwości kuklika
Korzeń kuklika, który wykorzystuje się w celach leczniczych posiada lekko toksyczne olejki eteryczne oraz garbniki i gorycze, flawonoidy. Zawarty w nim glikozyd geina oraz kwasy organiczne są szczególnie cenione przez zielarzy. Kuklik jest źródłem eugenolu, który wstrzymuje rozwój grzybów oraz zabija bakterie i hamuje przyrost pierwotniaków. Stąd kuklik znany jest jako ziele odkażające, o działaniu bakteriobójczym i jednocześnie wzmacniającym. Ponadto wespół z innymi składnikami korzeń kuklika działa przeciwzapalnie i przeciwkrwotocznie oraz uśmierza ból.
Ważną właściwością korzenia jest działanie wstrzymujące biegunki, co za tym idzie jest on polecany w leczeniu schorzeń układu pokarmowego, zwłaszcza żołądka. Pobudza on wydzielanie się sków żołądkowych. W obszarze układu nerwowego kuklik działa uspokajająco i wzmacnia nerwy. Ciekawym zastosowaniem ziela jest wzmocnienie dziąseł poprzez przeżuwanie korzenia. Stosuję się go także w formie płukanki celem odkażenia jamy ustnej i wyzbycia się nieprzyjemnego zapachu z ust.
Pomocny kuklik
Poza wymienionymi właściwościami nadmienić warto iż kuklik zwyczajny to doskonałe ziele na kaszel i ból gardła oraz zgagę. Odwary z mieszanek ziołowych z kuklikiem są zalecane do spożycia w stanach grypowych i przeziębienia, anginy. Odwar przyrządzony z kuklika pomaga zwalczyć świąd po ukąszeniach owadów, pająków itp. ponadto podania dotyczące skuteczności kuklika głoszą, iż wzmaga on popęd seksualny u płci męskiej, jednakże działanie to nie zostało dotąd zbadane i potwierdzone.
Szeroko mówi się o działaniu przeciwnowotworowym kuklika, które to ziele stosuje się w leczeniu skutków ubocznych chemioterapii, a to dzięki zawartości antyoksydantów. Również antyoksydantom zawdzięcza właściwość odbudowy i wsparcia wątroby, nerek. Odwar z kuklika przyda się tez na zatkane zatoki, jak i hemoroidy, czy zbyt obfite miesiączki. Dawką proponowana jest 100 ml odwary trzy razy dziennie.
Nietypowa przyprawa
Kłącze kuklika poza zielarstwem stosuje się również jako przyprawa do win i likierów zastępując nim goździki.