Tobołki polne (Thlaspi arvense) to gatunek roślin wywodzący się z rodziny kapustowatych. Jest to pospolita w Europie Środkowej roślina, a spotkać ją możemy również na Maderze oraz w Azji. Tobołki polne uważane są za chwasty, gdyż utrudniają uprawy rolne. Mimo iż są to rośliny jednoroczne to bardzo inwazyjne. Uchodzą za typ rośliny ruderalnej występującej obficie na nieużytkach, śmietniskach i rozdrożach.
Tobołki polne są godne uwagi
Rośliny te preferują glebę gliniastą i próchniczą. Niestety bardzo trudno się ich pozbyć, zachwaszczają ogrody, trawniki i uprawy zbóż. Łodyga tobołków jest naga i wzniesiona u samej góry rozgałęziona o kanciastym kształcie, zwykle osiąga pół metra wysokości. Po zgnieceniu łodygi można zaobserwować czosnkowy zapach.
Liście tobołków są jasnozielone, zaś kwiaty drobne na długich szypułkach, które zebrane są w grona. Kwiaty wyróżnia barwa biała z żółtymi pylnikami. Owocem tobołków jest łuszczyna o okrągłym kształcie. Nasiona rośliny mają barwę brunatną i wielkość około 2 milimetrów co ułatwia im rozsiewanie się i przenikanie np. do siewników. Roślina kwitnie wczesną wiosną, najczęściej już w kwietniu, a jej kwiat utrzymuje się nawet do października.
Trujące i lecznicze zarazem
Tobołki polne są roślina toksyczną. Bezpośredni kontakt ze skórą grozi rozwojem zapalenia skóry i reakcją silną alergiczną. Mimo to wykazują też właściwości lecznicze. Surowcem zielnym tobołków polnych są nasiona oraz liście. Te ostatnie obfitują w witaminę C oraz saponiny i flawonoidy. Znaną właściwością tobołków polnych jest działanie moczopędne oraz wykrztuśne, a także ściągające. W składzie rośliny znajdziemy również olejki eteryczne, gorycze, magnez a także olej gorczycowy.
Zastosowanie w fitoterapii
W medycynie naturalnej rzadko znajdują zastosowanie tobołki polne, o wiele większym powodzeniem cieszą się w gastronomii. Spożywanie tobołków pomaga przede wszystkim na schorzenia dróg moczowych, zwłaszcza zapalenia nerek lub pęcherza. Stosuje się z ziela odwary oraz wywary. Z uwagi na działanie wykrztuśne preparaty te aplikuje się również chcąc uzyskać efekt wykrztuśny. Ponadto wykorzystuje się napar z ziela do przygotowywania okładów na rany. Unikalnym atutem ziela jest pomoc w leczeniu zaburzeń miesiączkowania oraz zapalenia macicy.
Sposób postępowania
Aby ziele było gotowe do użycia najpierw wymaga wysuszenia. Do przygotowania naparu z tobołków potrzebnych jest łyżeczka nasion oraz szklanka wrzącej wody. Parzyć ziele należy przez minimum 20 minut pod przykryciem. Napar po zaparzeniu wym,aga odcedzenia. Dawką zalecaną do spożycia jest maksymalnie ćwierć szklanki na dobę.
Poza naparem z nasion ziela przygotować można olej. Nadaje się on jako dodatek do żywności, głównie sałatki. By wykonać olej nasiona należy wyśrutowac i wycisnąć. Ponadto tobołki polne można użyć świeże jako suplement diety na równi z warzywami, czy sałatą. Podobne zastosowanie znajdują kwiaty. Bardziej typowym preparatem jest wywar. Po wrzuceniu nasion do wody należy doprowadzić ciecz do wrzenia po czym odstawić na minimum pięć godzin.
Przeciwwskazania
Osoby z niskim ciśnieniem, ciężarne oraz kobiety w okresie laktacji winny unikać tobołków polnych. Tobołki polne mogą wywoływać poronienia i źle wpływać na organizm.
