Wietlica samicza (Athyrium filix-femina) jest powszechnie występującą paprocią w Polsce, zwłaszcza w lasach. Charakteryzuje się grubym kłączem podziemnym o licznych rozgałęzieniach. To właśnie kłącze wietlicy samiczej służy jako surowiec zielny. Zbiory kłączy odbywają się jesienią. Następnie kłącza się suszy i proszkuje, po czym przyrządza z nich lecznicze odwary.
Niezwykła bylina – wietlica samicza
Wietlica samicza jest niebywale trwałą byliną o pokaźnych rozmiarach. Ceni sobie ona gleby wapniste, lekko kwaśne, wybierając stanowiska zacienione. Występuje aż do pietra kosodrzewiny, głównie wilgotnych zaroślach. Posiada ona wiele zastosowań leczniczych z uwagi na odkryte właściwości. Aktywne składniki wietlicy samiczej to ekdyzon, garbniki i kwasy fenolowe, oraz saponiny i olejki eteryczne.
Ponadto w wietlicy znajdują się flawonoidy oraz żywice i gorycze, cenne dla zdrowia i odporności. Dzięki tym składnikom wietlica samicza działa moczopędnie oraz oczyszczająco, co przydaje się w działaniu odtruwającym i odmładzającym, sprzyjającym regeneracji. Garbniki pochodzące z wietlicy natomiast odpowiadają za jej działanie przeciwzapalne oraz ściągające.
Pomoc dla żołądka i jelit
Dodatkowo wietlica doskonale usprawnia funkcjonowanie układu pokarmowego stymulując wydzielanie żółci i regulując procesy wypróżnień. Skuteczność wietlica wykazuje w hamowaniu biegunek i poprawie trawienia. Warto dodać iż wietlica działa intensywnie w zakresie eliminacji bakterii i wirusów, a przez to znajduje zastosowanie jako ziele przydatne w profilaktyce nowotworowej i wzmocnieniu odporności. Z uwagi na działanie oczyszczające i wykrztuśne wietlicę dodaje się do mieszanek ziołowych polecanych na kaszel i nieżyty dróg oddechowych.
Zastosowanie lecznicze
Obecnie wietlicę wykorzystuje się głównie jako roślinę ozdobną w parkach czy ogrodach, jako roślinę okrywową wokół drzew, czy zbiorników wodnych. Jednak wciąż pamięta się jej zastosowanie w medycynie naturalnej. Homeopaci chętnie korzystają z dobrodziejstwa wietlicy komponując zestawienia ziół doskonale wpływających na układ pokarmowy i nie tylko.
Niegdyś wskazaniem do stosowania tego ziela była między innymi kandydoza, zespół jelita drażliwego jak również nieżyt układu oddechowego, jak zapalenie krtani. Ponadto wietlica znana jest z używania jej ziela do leczenia cukrzycy. Poza kłączem warto jest zwrócić uwagę na jej pędy bogate w tiaminazy niszczące witaminę B1. Zażywając ziele wietlicy należy pilnować dawkowania, bowiem zbyt duża ilość wietlicy może szkodzić. Poza tym wysoka temperatura suszenia kłącza pozwala zredukować działanie tiaminazy.
Jak stosować wietlicę?
Bardzo trudno jest współcześnie dostać oczyszczone preparaty zawierające wyłącznie ziele wietlicy samiczej. Możemy jednak pozyskać samodzielnie surowiec zbierając i susząc kłącze. Niestety bywa to ryzykowne z uwagi na nieumiejętność oceny intensywności ekstraktu i co za tym idzie dawkowania. O wiele łatwiej jest skorzystać z gotowych mieszanek ziołowych pijąc napar z nich. Gdy jednak jesteśmy w posiadaniu surowca wietlicy wówczas możemy przygotować napar używając proporcji jednej łyżki kłącza na szklankę wrzątku. Mikstura wymaga parzenia około 10 minut i przecedzenia.
