Świerk pospolity (Picea bies) należy do pospolitych drzew porastających lasy iglaste. To drzewo z rodziny sosnowatych wykorzystuje się zarówno w ogrodnictwie, przemyśle jak tez ziołolecznictwie. Mimo iż daleko mu do ził to wykazuje szereg właściwości leczniczych i znajduje zastosowanie w homeopatii.
Pokrój i cechy wyróżniające – świerk pospolity
Świerk pospolity jest drzewem bardzo dobrze znanym w polskim klimacie, dorasta do 50 metrów wysokości i jest drzewem jednopiennym. Wyróżnia ja smukła stożkowa korona i czerwonawo brązowa kora pnia, stająca się z wiekiem łuskowatej struktury. Liśćmi świerku są igły od 1 do 3 centymetrów. Wyróżnia je kwadratowy przekrój poprzeczny. Mają one trwałość od 5 do 7 lat. Drzewo kwitnie szyszkami w formie żeńskiej.
Szyszki są czerwono-fioletowe i rosną pionowo do pędów. Kwiatem męskim są szyszki nasienne o wielkości około 15 centymetrów. Same nasiona mogą osiągać nawet 15 mm. Co ciekawe w Polsce świerk nie występuje naturalnie w pasie centralnej i zachodniej Polski. Najbardziej rozpowszechniony jest w Europie Północnej, Alpach, na Bałkanach, ale również w Ameryce Północnej. Jest drzewem długowiecznym, bowiem dożywa 500 lat. Najstarszy odnotowany świerk osiągnął 9550lat.
Świerk pospolity – wpływ na zdrowie
Świerk obfituje w witaminy, jest źródłem wielu składników odżywczych. Poza witaminą A i C zawiera flawonoidy, glikozydy fenolowe oraz kwas szikimowy wykorzystywany jako środek przeciwbólowy i przeciwłupieżowy, nawilżający. Substancją leczniczą jest żywica, igły oraz młode pędy świerka.
Drzewo uchodzi za lek na drogi oddechowe, pomaga on w odkrztuszaniu wydzieliny, jak również pobudza soki trawienne, dzięki czemu ma dobroczynny wpływ na układ pokarmowy, zwłaszcza błony śluzowe żołądka i jelit. Ponadto świerk działa moczopędnie, a także wykazuje właściwości grzybobójcze, dzięki czemu znalazł zastosowanie w leczeniu przewlekłych stanów zapalnych, w szczególności dróg moczowych.
Wykorzystanie świerka w lecznictwie
Popularnym preparatem wykorzystywanym w celach leczniczych jest olejek ze świerku. Posiada on właściwości żółciopędne, co więcej wpływa on także na wydzielanie się soku żołądkowego. Stymuluje on produkcję żółci, jak również niszczy pasożyty zalegające w jelitach oraz drogach żółciowych. Poza zastosowaniem wewnętrznym można olejek wykorzystywać do smarowania miejsc obolałych, zwłaszcza w redukcji bólu reumatycznego lub pochodzenia nerwowego.
Poza olejkiem do dyspozycji mamy również odwar z pędów świerka, który stosuje się w terapii nieżytu górnych jak i dolnych dróg oddechowych. O ile olejek poleca się spożywać z miodem lub mlekiem to napar pijemy na czczo. Ponadto na rynku dostępny jest także gotowy syrop świerkowy z młodych igieł z dodatkiem ziół tymianku, szałwii itp. ma on działanie wykrztuśne i sprawdza się na kaszel, infekcje oddechowe, zwłaszcza u dzieci. Samodzielne przygotowanie ekstraktu ze świerka wymaga konsultacji ze specjalistą. Niewłaściwie spożywany świerk może szkodzić.
Prócz zastosowania w lecznictwie świerk jest surowcem z którego pozyskuje się celulozę, zaś drewno świerkowe samo w sobie może służyć jako budulec, również instrumentów muzycznych. Najbardziej znanym zastosowaniem świerków w Polsce jest ozdobna funkcja świątecznego drzewka bożonarodzeniowego.