Ameboza nazywana jest też czerwonką lub pełzakowicą, jest to krwawa biegunka, znana już za czasów starożytnych. Pierwszy opisał jej objawy Hipokrates, a wzmianki o niej znajdziemy również w Biblii. Ameboza jest chorobą pasożytniczą wywoływaną w układzie pokarmowym przez pierwotniaka należącego do Entamoebidae-Entamoeba histolytica.
Sposoby zarażenia się i grupy ryzyka
Amebozą zarazić można się udając się do ciepłych krajów, gdzie standardy higieniczne są zupełnie inne od europejskich. Czasem blednie ocenia się higienę krajów tropikalnych nie biorąc pod uwagę tubylczej odporności na niektóre bakterie, pasożyty, w tym czerwonkę. Amebozą zarazić możemy się zarówno w Meksyku, jak i na Bliskim Wschodzie. Pasożyta łykamy wraz z wodą lub innym płynem spożywczym. Sprzyja temu brak mycia rak, czy owoców.
Przebieg choroby
Zakażenie amebozą może objawiać się różnorako. Wyróżnia się chorobę o przebiegu objawowym i bezobjawowym. Najczęściej objawem zakażenia jest biegunka podbarwiona krwią wraz ze wzdęciami i bólami brzucha. Z czasem dołącza odwodnienie i wyczerpanie oraz wysoka gorączka. Jeżeli jednak pasożyt zamiast w jelitach umiejscowi się w krwiobiegu może zaatakować wątrobę, serce lub mózg.
Wówczas objawy są znacznie poważniejsze. Zwykle dochodzi do ataku na wątrobę co określa się pełzakowatym ropniem wątroby. W praktyce wątroba w tym stanie jest obrzęknięta i boli, zaś ropnie rozprzestrzeniają się na inne narządy i wywołują ból.
Rozpoznanie i leczenie – ameboza
Brak leczenia amebozy prowadzi do śmierci. Stąd też liczy się szybka diagnoza. Jeżeli osoba u której obserwuje się objawy wymienione wyżej była wcześniej w obszarze ryzyka zarażeniem warto wykonać u niej badania na obecność pasożyta amebozy. W tym celu pobierana jest próbka kału, które kilka razy się powtarza. Lekarz winien mieć pewność co do entamoeba jistolytica, bowiem jest on bardzo podobny do innego pierwotniaka, który leczenia nie wymaga.
Dodatkowo bada się choremu krew, aby stwierdzić, czy organizm wytworzył przeciwciała. Kolejno identyfikuje się narządy objęte amebozą. Co do zasady leczenie jest ściśle zindywidualizowane. Pacjent otrzymuje dawkę leków przeciw pierwotniakowych a ponadto leczony jest z objawów i powikłań jakie powoduje ameboza.
Profilaktyka
Chcą uniknąć zakażenia pierwotniakiem winno się zachować ostrożność, co nie znaczy iż nie są wskazane podróże. Warto jest jednak pić wodę i korzystać z napojów butelkowanych, szczelnie zamkniętych, a także zwrócić szczególną uwagę na higienę. Co ważne należy unikać kostek lodu w napojach, myć twarz i zęby przegotowaną wodą, ozywając sporo detergentu.
Bezwzględnie nie spożywać surowego mięsa, również ryby. Ważne, aby nie jeść na ulicy, nie korzystać z publicznych toalet oraz dbać o skórę, aby nie zarazić się poprzez otwarte rany, otarcia, czy ukąszenia insektów przenoszących chorobę.
