Histerektomia to zabieg polegający na całkowitym usunięciu jednego z najważniejszych narządów kobiecych czyli macicy. Dla większości kobiet które słyszą tą diagnozę to koniec kobiecości – przynajmniej tak im się wydaje. Dla niektórych to wyrok, ale zawsze należy pamiętać iż jest to jedna z metod mających na celu ratowania życia i zdrowia kobiety.
Zabieg histerektomii
Histerektomia to zabieg chirurgicznego polegający na usunięciu macicy. Istnieje kilka zaleceń czy wskazań w których lekarz może podjąć decyzje o przeprowadzeniu zabiegu histerektomii.
Wśród zaleceń tych znajdują się w szczególności te które zagrażają życiu. Zaliczamy do nich między innymi:
– złośliwa postać raka trzonu macicy,
– nowotwór szyjki macicy,
– rak jajników oraz jajowodów,
– ciężka infekcja narządów rodnych,
– nieuzasadnione krwawienia z dróg rodnych,
– komplikacje w trakcie porodu takie jak między innymi pęknięcie macicy,
– zmiany przednowotworowe w endometrium,
– obniżenie się narządów miednicy, jeśli powoduje ostre objawy.
Rodzaje histerektomii
Histerektomia to zabieg który odbywa się poprzez nacięcie powłok brzusznych, bądź poprzez waginę. Rodzaj odpowiedniej metody przeprowadzanego zabiegu dopierany jest w zależności od wskazań lekarskich stwierdzonych po przeprowadzonej diagnozie lekarskiej.
Metoda, wiąże się z możliwością ocenienia stanu zdrowia innych narządów a także z szansą ich uratowania czy też oszczędzenia w drodze przeprowadzanego zabiegu.
Stąd też z medycznego punktu widzenia usunięcie macicy może nastąpić na trzy sposoby i mówimy wówczas o:
– histerektomii całkowitej. Polegającej na usunięciu macicy oraz szyjki macicy, pozostawiając jajniki i jajowody. W konsekwencji przeprowadzonego zabiegu kobieta wciąż ma owulację, lecz nie miesiączkuje.
– histerektomii całkowitej z obustronnym usunięciem jajników i jajowodów.
– histerektomii radykalnej – jest konieczna przy bardzo rozległym nowotworze. Wówczas wraz z macicą, szyjką macicy, jajnikami i jajowodami, jest usuwana górna część pochwy oraz węzły chłonne, znajdujące się przy miednicy.
Operacyjność nowotworu dotyczy niskich stopni zaawansowania klinicznego, tj Ia1, Ia2, Ib1, Ib2.
Stopnie te odpowiadają kolejno:
a1- zmierzone ognisko inwazji nie przekracza 3 mm głębokości i 7 mm szerokości,
Ia2 – zmienione ognisko inwazji wynosi 3-5 mm grubości i 7 mm szerokości,
Ib – nowotwór nie przekracza 4 cm,
Ib2 – nowotwór przekracza 4 cm, ale nadal ograniczony jest do szyjki macicy.
Konizacja chirurgiczna
Konizacja chirurgiczna to zabieg w szczególności zalecany młodym kobietom które w przyszłości planują posiadanie dzieci. U młodych pacjentek, które nie rodziły lub chcą jeszcze być w ciąży, możliwe jest wykonanie zabiegu. Wówczas stosowana jest jego wersja oszczędzająca która polega na wykonaniu konizacji chirurgicznej lub amputacji szyjki macicy.
Wskazaniem do przeprowadzenia tego rodzaju zabiegu powinna być decyzja specjalisty dobrze umotywowana, ze względu na występowanie przerzutów do węzłów chłonnych nawet w niskich stopniach zaawansowania klinicznego inwazyjnego nowotworu.
Konsekwencje psychologiczne histerektomii
Histerektomia to nie tylko problem „brakującego narządu”, bardzo częstą konsekwencją przeprowadzonego zabiegu histerektomii jest załamanie psychiczne. Podyktowane jest ono utratą organu, stanowiącego dla każdej kobiety symbol kobiecości i możliwość prokreacji.
Wszelkiego rodzaju zaburzenia i załamania po zabiegowe zaobserwowane u pacjentki nie powinny być w żaden sposób lekceważone czy bagatelizowane. Dlatego w opiece nad kobietą mającą poddać się zabiegowi histerektomii, poza lekarzem specjalistą, ważną rolę odgrywa lekarz rodzinny oraz najbliżsi.
Efekt psychologiczny wywołuje każdy zabieg, zwłaszcza jednak w stosunku do kobiet jeśli dotyczy on narządów płciowych, najintymniejszej sfery kobiecego ciała. Dlatego w konsekwencji przeprowadzonego zabiegu płci pięknej zazwyczaj towarzyszą takie stany psychiczne jak:
– niepokój,
– depresja,
– poczucie winy,
– poczucie dyskomfortu cielesnego,
– doznanie nieodwracalnych zmian,
– okaleczenia,
– niepełnowartościowości itp.
Dlatego też niezwykle ważną rolę po sformułowaniu diagnozy i podjęciu decyzji terapeutycznej pierwszoplanowe znaczenie w podstawowej opiece ma odpowiednio delikatne, lecz precyzyjne wyjaśnienie, na czym polega zabieg histerektomii.
Niestety najczęstszą przyczyną szoku psychicznego jest nieznajomość nawet podstawowych informacji z dziedziny anatomii i fizjologii człowieka. Czynniki te sprzyjają powstawaniu mitów niemających żadnego oparcia w rzeczywistości. Takie bezpodstawne, błędne przekonania powinny zostać zdecydowanie wykorzeniane.
Wśród kobiet istnieje wiele mitów odnośnie konsekwencji zabiegu histerektomii. Do najczęściej spotykanych możemy zaliczyć między innymi to iż:
– wycięcie macicy i zaprzestanie krwawienia menstruacyjnego powoduje przyspieszenie procesów starzenia,
– utratę kobiecości
– brak możliwości kontynuacji satysfakcjonującego życia seksualnego.
Bardzo dużą rolę w terapii psychologicznej odgrywa partner pacjentki. Gdyż to właśnie dzięki niemu w domowym zaciszu, przy powrocie do seksualnej aktywności, kobieta po zabiegu będzie musiała odnaleźć akceptację, zrozumienie i wyrozumiałość.
Dlatego też istotną rolę odgrywa odpowiednie przygotowanie i uświadomienie partnera który będzie potrafił zachowywać się „normalnie”. Dlatego dostarczenie wyczerpujących informacji i otoczenie zarówno pacjentki, jak i jej partnera odpowiednią opieką powinno stanowić podstawę działania lekarza rodzinnego.
