Łączenie leków z jedzeniem to nie tylko kwestia zażywania leków przed, podczas czy po posiłku ale w ogóle planowanie diety przy zażywaniu określonych lekarstw. Często to co jemy wchodzi w interakcje z lekami i powoduje iż leki są mniej skuteczne lub przeciwnie wywołuje alergię i skutki uboczne.
Łączenie leków z jedzeniem – świadomość
Świadomość pacjenta o tym co może i powinien jeść przyjmując określone leki jest bardzo niska, chociaż z chwili na chwilę rośnie. Lekarze rzadko przepisując leki mówią o tym co należy wykluczyć z diety by nie zaburzyć działania leku. U ponad połowy chorych przyjmujących leki z apteki występują interakcje z pokarmami jakie jedzą.
Bardzo często interakcje te są niepożądanymi skutkami ubocznymi terapii, jakich można uniknąć eliminując określone produkty z jadłospisu. Następstwa działania leków po zjedzeniu wybranych produktów bywają różne, czasem poważne i nieprzewidywalne. Najczęściej chodzi o leki nasercowe, psychotropowe oraz antybiotyki.
Łączenie leków z jedzeniem – zaburzenia wchłaniania
Interakcją leku z jedzeniem jest bez wątpienia zaburzenie wchłaniania w żołądku oraz jelitach, przez co lek działa słabo lub wcale. Zbyt silne działanie leku również się zdarza i prowadzi do zatrucia lekiem. W przypadku chorób przewlekłych typowym zjawiskiem jest zbyt wolne wchłanianie się leku, które może powodować niebezpieczeństwo dla życia. Czasem utrudniony metabolizm występuje w wątrobie. Oczywistym faktem jest iż leków co do zasady nie łączy się z alkoholem, narkotykami itp. jednak czy sok grejpfrutowy może zaszkodzić? Owszem! Dlatego warto czytać ulotkę leku i stosować się do zaleceń.
Antybiotyki i dieta
Przyjmowanie antybiotyków wiąże się z określoną dietą. Ponadto należy pamiętać o sposobie zażywania, który podany jest w ulotce, bowiem w zależności od substancji aktywnej różni się. Część antybiotyków zażywa się przed jedzeniem, część po posiłku. Produkty mleczne (mleko, jogurt, twaróg, biały ser) zmniejszają wchłanianie wielu antybiotyków obniżając skuteczność terapeutyczna leków.
Leki psychotropowe i jadłospis
Leki psychotropowe nie powinny być łączone z grejpfrutem, który nie tylko obniża działanie leku ale sprzyja wystąpieniu działania depresyjnego. Ponadto należy uważać na posiłki zawierające duże ilości tłuszczu, gdyż nie są wskazane w terapii psychotropami. Powodują one nasilenie się działania leku i pojawienie się potliwości, niepokoju czy senności.
Leki na nadciśnienie są również grupą bardzo wrażliwą jeśli chodzi o interakcje z jedzeniem. Należy uważać na to co się je lecząc nadciśnienie bowiem produkty wysokotłuszczowe wzmagają działanie leków i mogą spowalniać czynności serca, doprowadzić do zaburzeń jego rytmu. Podobnie jak w przypadku leków psychotropowych niewskazany jest też sok grejpfrutowy. Niebezpieczne są połączenie leków moczopędnych z cukierkami wykrztuśnymi zawierającymi często lukrecję. Lukrecja wzmaga działanie leku moczopędnego przy okazji wypłukując potas z organizmu i powodując skurcze i osłabienie.
Captopril i digoksyna
Leki nasercowe takie jak kaptopryl czy digoksyna wymagają ograniczenia w pożywieniu soli kuchennej, grożąc niewydolnością nerek. Ponadto niewskazany jest nadmiar potasu a co za tym idzie sok pomidorowy. Leków tych nie powinno się stosować wraz z dużą ilością błonnika w diecie (płatki owsiane, otręby itp.), gdyż zmniejsza on wydajność leków.
O wiele groźniejsza jest jednak lukrecja, która wzmaga wchłanianie się leku i może ostatecznie prowadzić do śmierci, gdyż leki nasercowe mają wąski indeks terapeutyczny. Oznacza to iż ich dawka musi być ścisłe dopasowana, gdyż w zwiększonej ilości jest toksyczną trucizną.