Fasola zwyczajna – mimo, iż nazwa fasola zwyczajna wskazuje na roślinę pospolitą, to jest to wyjątkowa roślina o bardzo bogatym repertuarze zastosowań i właściwości dla zdrowia. Fasola zwyczajna (Phaseolus vulgaris) pochodzi z Ameryki, do Polski trafiła dopiero w XVI wieku i początkowo była rośliną wyłącznie ozdobną. Z czasem doceniono ją jako warzywo strączkowe i włączono do diety.
Fasola zwyczajna i jej cechy
Fasola zwyczajna należy do roślin jednorocznych. Wyróżnia ją długa pnąca łodyga, częściowo zdrewniała u podstawy. Osiąga wysokość do 60cm w odmianie karłowej i 120 w tyczkowej. Wymaga osłonięcia od wiatru, ale i słonecznego stanowiska, niestety jest wrażliwa na gwałtowne zmiany temperatury. Jej liście osiągają około1 5 cm. Kwiaty fasoli mogą być różnobarwne od białych przez żółte, czerwone. Wyrastają z katów liści i są zebrane w grona. Jadalne są wyłącznie strąki fasoli oraz ich nasiona znajdujące się w środku strąków. Nasiona mają zwykle owalny kształt przypominający nerkę.
Zastosowanie w kuchni i nie tylko
Fasola jest popularnym warzywem w polskiej kuchni i w wielu przepisach kulinarnych zajmuje czołowe miejsce. Uprawiana jest powszechnie na terenie całego kraju, doceniana głównie za wartość odżywczą i taniość, chociaż również za walory smakowe. Zajmuje drugie miejsce po soi wśród roślinnych źródeł białka. Uchodzi za niezwykle wydajną roślinę o wszechstronnym zastosowaniu. Na skale przemysłową dodawana jest jak uzupełniacz. Nazywana bywa mięsem dla ubogich. Dostępna jako surowe ziarna lub w puszkach przetworzona. Jedną z najbardziej znanych potraw z fasolą jest fasolka po bretońsku.
Fasola w fitoterapii
Poza zastosowaniem spożywczym fasola zwyczajna jest też rośliną leczniczą. Stosuje się ją głównie profilaktycznie. Strąki fasoli zawierają trójterpeny o właściwościach bakteriobójczych oraz kwasy organiczne z korzystnym wpływem na organizm. Ponadto w fasoli i jej strąkach znajdziemy liczne minerały, w tym wolna krzemionkę. Fasola to bogactwo skrobi lekkostrawnej oraz inhibitorów proteazy, które działają antynowotworowo.
Błonnik pochodzący z fasoli doskonale walczy ze złym cholesterolem. Tym samym jedzenie fasoli zapewnia stabilizację i uzupełnienie wielu składników niezbędnych dla zdrowia. Fasola uzupełnia niedobory wapnia, potasu czy fosforu, o czym często kompletnie nie myślimy. Czarna fasola jest źródłem cynku, zaś czerwona zawiera sporo kwasu foliowego. Przykładowo by obniżyć cukier we krwi wystarczy regularnie spożywać napar z suszonych strąków fasoli.
Działa on także moczopędnie, pomaga w kamicy nerkowej i udrażnia drogi moczowe. Napary z fasoli polecane są również celem oczyszczenia, wsparcia walki z nadciśnieniem. Alternatywnie wykorzystuje się kiełki fasoli, które są nieocenionym środkiem wzmacniającym odporność oraz układ nerwowy. Kiełki można jeść w sałatkach jak też suszyć i kruszyć na proszek stosowany później na trudno gojące się rany, czy tez wypryski, zakażenia skóry. Proszek z kiełków ma silne działanie dezynfekujące.
Kto nie powinien spożywać fasoli
Fasola zwyczajna ma wiele swych zalet, jednak nadmiar może zaszkodzić, dlatego też nie zaleca się spożywania fasoli u osób z tendencja do obrzęków oraz cierpiących na niewydolność nerek bądź serca. Niestety fasola może również wywoływać skutki niepożądane w obszarze układu pokarmowego, głównie są to gazy. Z tego względu odradza się spożycie fasoli kobietom w ciąży, karmiącym, jak tez cierpiącym na zaparcia.