Atopowe zapalenie skóry – przyczyny, objawy, leczenie

Atopowe zapalenie skóry jest nazywane również skazą białkową. Jest to jedna z przewlekłych chorób skórnych. Najczęściej występuje ono równocześnie z innymi chorobami atopowymi takimi jak: katar sienny, astma oskrzelowa czy alergiczne zapalenie spojówek.

W większości przypadków choroba ta pojawia się u niemowląt, a także u małych dzieci (90% przypadków to dzieci przed piątym rokiem życia). Tylko w niektórych przypadkach może zdarzyć się u dorosłych.

Atopowe zapalenie skóry – przyczyny występowania

Zwykle atopowe zapalenie skóry pojawia się na skutek pewnych interakcji zachodzących pomiędzy czynnikami genetycznymi a środowiskiem. Chociaż nie odkryto jeszcze genu odpowiadającego za ten stan chorobowy to można ustalić, że w przypadku kiedy rodzice są zdrowi prawdopodobieństwo wystąpienia choroby sięga 5-15% jednak, jeśli chociaż jedno z rodziców cierpiało na tę przypadłość prawdopodobieństwo zwiększa się do 20-40%, a kiedy chorują obydwoje rodziców wówczas prawdopodobieństwo sięga aż 80%.

Atopowe zapalenie skóry to również działanie czynników zewnętrznych takich jak: warunki klimatyczne, czynniki psychogenne, zanieczyszczenie środowiska, a także alergeny pokarmowe i powietrzno – pochodne oraz środki drażniące (np. detergenty). W dużym stopniu oddziałują również na cały przebieg choroby (np. wysoka temperatura znacznie nasila wszystkie objawy). Choroba często nasila się także w sytuacjach stresujących.

Pierwsze objawy AZS można zaobserwować chociażby wówczas kiedy poziom zanieczyszczeń w powietrzu jest wysoki. Osłabienie mechanizmów obronnych sprawia, że alergeny znacznie łatwiej (i szybciej) przedostają się do ludzkiego organizmu. Budowa skóry przypomina sito, które przepuszcza szkodliwe substancje.

Atopowe zapalenie skóry – występowanie i objawy

Atopowe zapalenie skóry może pojawiać się i ustępować samoistnie. Może przybierać łagodniejsze jak i zaostrzone objawy. Objawy, charakter pojawiających się zmian oraz ich lokalizacja uzależniona jest od wieku osoby cierpiącej na to schorzenie.

W przypadku okresu niemowlęcego (6 miesięcy – 2 lata) skóra dzieci jest znacznie bardziej wrażliwa na wszelkie uszkodzenia, a ochronna powłoka hydrolipidowa dopiero się tworzy. Pierwsze objawy to najczęściej: suchość i szorstkość skóry, a także pojawiające się grudki, strupy czy nadżerki. Często towarzyszy im również drażniące swędzenie. Zmiany te mogą pojawić się na twarzy. Z czasem mogą przenieść się również na szyję i tułów. W tym wieku problemy mogą zniknąć same.

Okres późnodziecięcy, czyli wiek od 3 do 11 lat. Zmiany, które pojawiają się to grudki i blaszki z lichenizacją. Znacznie rzadziej pojawia się sączenie z powstałych ranek. Zmiany najczęściej występują na rękach, stopach, na górnej części dłoni oraz stóp, a także wokół nadgarstków czy kostek jak również zgięć łokciowych i podkolanowych. Mogą pojawić się również przemijające barwienia skórne.

Okres młodzieńczy i dorosły to zaostrzenie lub samoistne ustąpienie wszystkich objawów. Skóra jest wyjątkowo szorstka, sucha, zgrubiała i lekko brązowa. Często występują tzw. nacieki zapalne, przeczosy i krwiste strupy. Zmiany mogą pojawiać się na twarzy, górnych częściach ramion i na plecach, a także na kończynach i grzbietowych powierzchniach rąk i stóp. Chorobie towarzyszy uporczywe swędzenie nasilające się nocą.

Atopowe zapalenie skóry – leczenie

W przypadku atopowego zapalenia skóry konieczne jest stosowanie środków i preparatów nawilżających i natłuszczających skórę. Dzięki nim można odbudować płaszcz hydrolipidowy i zapobiec utracie wody.

Dużym problemem przy atopowym zapaleniu skóry jest swędzenie, które jest szczególnie uciążliwe w godzinach wieczornych i nocnych. Często pojawia się także w fazie remisji. Dlatego też tak ważne jest stosowanie preparatów pozwalających na redukcję tego objawu.

Najskuteczniejsze są kremy i preparaty stosowane tuż po kąpieli (do 5 min.) Pozwolą one zatrzymać wodę w organizmie co nawilży skórę i zredukuje przykre swędzenie.

Dodatkowo, należy zaopatrzyć się także w specjalne preparaty redukujące swędzenie. Dla osób zmagających się z atopowym zapaleniem skóry przygotowane specjalne maści, kremy, balsamy, które łagodzą nieprzyjemne efekty ich schorzenia.

Dzieciom warto bardzo krótko obciąć paznokcie. Nie pozwoli im to na intensywne drapanie się i pogarszanie stanu ich skóry czy podrażnień.

Przydatne są także chłodne okłady przynoszące ulgę i ochłodzenie jak również utrzymanie odpowiedniego poziomu wilgotności w pomieszczeniu.

W leczeniu należy wykorzystywać produkty bezzapachowe i takie które nie zawierają parabenów i barwników ponieważ mogą one dodatkowo podrażnić skórę i nasilić występowanie niektórych objawów.

Powinno się wybierać produkty przeznaczone dla tego rodzaju skóry ponieważ będą one znacznie efektywniejsze w walce z objawami. Najlepiej jest wybrać je po konsultacji z lekarzem.

Zadbaj o skórę

Przy AZS najważniejsza jest właściwa pielęgnacja skóry. Okazuje się, że przy łagodnych objawach choroby, dobór odpowiednich kosmetyków i produktów przeznaczonych dla atomowców jest wystarczający. Objawy nie będą występować lub nie będą one, aż tak uciążliwe. Z kolei w przypadku nasilenia choroby, właściwa pielęgnacja skóry pozwoli na złagodzenie niektórych objawów i ułatwi normalne funkcjonowanie.