Łagodne zmiany w piersiach – to standard XXI wieku. W obecnych czasach zmiany zachodzące w ludzkim organizmie są bardzo znaczne. Dlatego też a może w skutek tych zmian kobiecy organizm także nieustanie ewoluuje. Lekarze alarmują iż łagodne zmiany w piersiach to nie tylko problem kobiet dojrzałych ale coraz młodszych populacji. Występowanie licznych guzków piersiach współczesnych kobiet to obecnie norma.
Mastopatia – z medycznego punktu widzenia określenie opisujące guzkowate zmiany w piersiach, występuje u ponad 50 proc. kobiet w wieku 20-60 lat.
Wśród łagodnych zmian w piersiach najczęściej rozpoznaje się gruczolakowłókniaki oraz torbiele.
Gruczolakowłókniaki
Gruczolakowłókniaki powstają najprawdopodobniej w skutek zmian hormonalnych a ich konsekwencją jest pogrubienie gruczołów mlecznych. Wykrycie ich nie stanowi raczej problemu w szczególności u kobiet które regularnie badają swoje piersi, są one dokładnie wyczuwane pod palcami. Zazwyczaj są to twarde, niebolesne guzki, które tylko pozornie łatwo przesunąć palcami. Mogą się tworzyć w każdej części piersi, ale najczęściej pojawiają się w okolicy brodawki i nieco częściej w lewej niż prawej piersi, w jej górnym zewnętrznym kwadrancie.
W celu dokładnej interpretacji zaleca się wykonanie badanie USG gdzie gruczolakowłóczniaki są łatwe w rozpoznaniu. W większości przypadków ulegają one samoistnemu zanikowi a ich operacyjne usuwanie nie jest raczej stosowane w praktyce lekarskiej. Gdy zmiany są bardzo bolesne, stosuje się leczenie farmakologiczne. Częściej tworzą się u młodych kobiet, choć miewają je również panie dojrzałe.
Torbiele
Torbiele można porównać do pęcherzyków o kulistym kształcie i wypełnionych płynem. Przyczyną ich powstawania jest brak drożności w przewodzie oraz gruczołach mlecznych w piersiach. Wyczuwane są one pod palcami a po wykonanym badaniu w niewielu tylko przypadkach uznawane są za zmiany chorobowe. Najczęściej problem torbieli dotyka kobiet między 30. a 50. r. życia. By potwierdzić wstępne rozpoznanie, lekarz podejrzewający torbiele musi zrobić USG i biopsję cienkoigłową. Małych torbieli z reguły się nie leczy. Z większych i bolesnych usuwa się płyn, który zawsze jest badany na obecność komórek nowotworowych.
Każda zmiana kształtu lub wielkości piersi, zaczerwienienie, pogrubienie lub owrzodzenie skóry, wyczuwalne guzy i zgrubienia w piersiach, mogą być objawem choroby sutka, włącznie z rakiem. Część z tych zmian to mastopatyczne włóknisto-torbielowe zmiany wywołane zaburzeniami hormonalnymi.
Mastopatia
Przyczyną mastopatii jest zachwianie równowagi hormonalnej, nasilające się zwłaszcza u kobiet pomiędzy 45 a 55 r.ż. W tym okresie właśnie następuje przerost tkanki nabłonkowej i łącznej zrazików i przewodów sutka. Wówczas w miąższu piersi pojawiają się włóknisto-torbielowate zgrubienia w postaci licznych lub pojedynczych zmian drobno-torbielkowych jak i dużych torbieli. Większość ze zmian mastopatii nie powoduje bólu. Niektóre z nich mogą objawiać się niewielkimi dolegliwościami bólowymi lub wzmożoną tkliwość piersi tuż przed początkiem miesiączki.
Szacuje się iż prawie połowa kobiet ma włóknisto-torbielowate zmiany zwyrodnieniowe piersi, zwane mastopatią. Wiąże się to z zatrzymywaniem wody w organizmie i obrzękiem tkanki włóknistej sutka. Rozpychanie tkanki włóknistej przez gromadzącą się w niej wodę powoduje bolesną drażliwość a czasem dotkliwy ból piersi.
Leczenie mastopatii
Mastopatia nie należy do chorób całkowicie uleczalnych istnieją jedynie metody na łagodzenie dolegliwości które jej towarzysza. Do tego celu w szczególności wykorzystuje się preparaty na bazie hormonów.
Lekarz specjalista aby dobrać odpowiednią ścieżkę leczenia musi wykonać takie badania jak:
– badanie dotykiem tzw. palpacyjne,
– ultrasonografia,
– biopsja cienkoigłowa.
Pierwsze z wyżej wymienionych badań przeprowadza się w trakcie pierwszej wizyty u lekarza. Badanie to ma na celu określenie lokalizacji guzka oraz sprawdzenie stanu węzłów chłonnych kobiety.
Ultrasonografia to badanie mające na celu wyróżnienie jakiego rodzaju zachodzą w piersi czy są to torbiele, włókniakogruczolaki czy guzy złośliwe. Dzięki temu badaniu lekarz ma możliwość oceny ścianek torbieli oraz wgląd w ich struktury wewnętrzne.
Biopsja cienkoigłowa powinna być wykonana w przypadku każdego wykrytego guzka. Wykonuje się ją w celu aby uzyskąc całkowitą pewność, że nie ma w nim podejrzanych komórek. Badanie polega na pobraniu igłą (bardzo cienką) komórek guzka, które wysyła się następnie do laboratorium, gdzie oceniane są pod mikroskopem.
Brodawczakowatość piersi
Brodawczakowatość młodzieńcza piersi to pojawienie się nietypowego rozrostu komórek nabłonkowych w piersi. Zmiany nie można wyczuć pod palcami, a w USG ma ona postać guza o wymiarach kilkucentymetrowych. Leczenie brodawczakowatosci młodzieńczej polega na wycięciu zmian przez chirurga z marginesem zdrowej tkanki piersi.
W medycynie wyróżniamy:
– brodawczakowatość młodzieńcza,
– brodawczak wewnątrzprzewodowy.
Brodawczak wewnątrzprzewodowy to łagodny nowotwór, rzadko dotykający osoby młode. Objawem jest wyciek krwistego, mlecznego lub surowiczego płynu z piersi i obecność miękkiego guzka w piersi.
Leczenie brodawczaka wewnątrzprzewodowego polega na usunięciu zmiany oraz poddaniu jej badaniu histopatologicznemu.
Mastialgia
Najczęstszym objawem mastialdi jest ból piersi, któremu towarzyszy taki objaw jak cykliczna guzkowatość. Objawy te zwykle ustępują po pojawieniu się miesiączki. Dolegliwość stanowi obrzmienie tkanek do którego dochodzi na skutek zmian hormonalnych. Należy z nim niezwłocznie udać się do lekarza specjalisty. Ginekolog przeprowadzając dokładny wywiad dotyczący m.in. cyklu miesiączkowego i jego przebiegu jest w stanie trafnie postawić diagnozę.
Przyczyną mastialgii mogą być błędy dietetyczne, uwzględniające wysoką podaż herbaty czarnej, kakao, kawy i czekolady, zawierające mnóstwo metyloksantyny, w nadmiarze wywołującej bóle w obrębie piersi. Ograniczenie spożywania tych produktów powinno przynieść poprawę.