Rumian szlachetny (Anthemis nobilis) należy do rodziny astrowatych i występuje jako roślina wieloletnia lub jednoroczna. Nazywany bywa także rumiankiem rzymskim i wywodzi się z zachodniego rejonu Morza Śródziemnego.
Rumian szlachetny w Polsce
W Polsce rumian szlachetny nie występuje dziko, aczkolwiek jest chętnie uprawiany w ogrodach, co za tym idzie często dziczeje samoczynnie. Wydziela on charakterystyczny zapach. Posiada rozgałęzioną łodygę z pędami płonnymi, płożącymi się po ziemi. Wyrasta zaledwie na 30 cm wysokości, jest owłosiony a kwiaty ma zebrane w koszyczki. Kwitnie kwiatami języczkowatymi w kolorze białym, nieliczne kwiaty mogą być rurkowate w barwie żółtej. Są one zlokalizowane zawsze na szczycie rozgałęzienia. Roślina kwitnie od czerwca do sierpnia włącznie.
Zastosowanie medyczne
Rumian szlachetny wykorzystuje się leczniczo. Surowcem zielarskim są koszyczki kwiatowe, wyłącznie języczkowate. Zawierają one olejek lotny, który ceniony jest w fitoterapii. Niegdyś rumianem leczono owsiki, również naparem z tego ziela wykonywano lewatywę. Doustnie rumian był stosowany przeciw pasożytom układu pokarmowego. Rumian i rumianek właściwy maja podobne działanie i tym samym zastosowanie, różnią się zaledwie zawartością goryczy, których więcej posiada rumian.
Z tego względu wykazuje on także mocniejsza działanie przeciwskurczowe, jak też słabszą moc przeciwzapalną. Z uwagi na te właściwości rumian używany jest jako lek na wrzody żołądka oraz alergię. Łagodzi on objawy alergii, także tej pokarmowej, chociaż spektakularne efekty przynoszą okłady na wysypkę i zmiany na skórze. Poza naparem z kwiatu rumianu wykorzystuje się olejek z kwiatów do wykonania inhalacji. Pomaga on na schorzenia dróg oddechowym, w tym astmę. Działa także uśmierzając ból głowy, wystarczy go wetrzeć w okolice skroni.
Rumian w kosmetyce
Działanie łagodzące jest wykorzystywane w kosmetyce. Rumian spotkać można jako składnik maści i kremów, również past wybielających. Na rynku dostępnych jest wiele maseczek i płukanek, głównie na włosy zawierających rumian szlachetny. Chroni on włosy przed łupieżem i wypadaniem, dodaje im blasku i wzmacnia cebulki.
Ponadto kwiaty rumianu z uwagi na silny aromat są wykorzystywane w produkcji perfum i zapachów, saszetek i poduszek zapachowych. Aromat rumianu utrzymuje się dość długo i jest intensywny, ale delikatny. Suszone kwiaty rumianu są też surowcem barwiącym na kolor żółty.
Leczenie rumianem szlachetnym
W rumianie zawiera się 2,5% olejku eterycznego, zaś jego głównymi substancjami aktywnymi jest chamazulen oraz farnezen i pinokarwon. Kwiaty obfitują we flawonoidy oraz sterole i trójterpeny, kwas kawowy czy kumarynę. Ze względu na swój skład jest lekiem wiatropędnym i częstym składnikiem mieszanek ziołowych z anyżem, miętą, kolendrą czy rumiankiem.
Stosuje się go w szczególności w postaci herbaty. Pomaga w stanach przejedzenia, choroby wrzodowej i chorobach okrężnicy. Ponadto napar z rumianu wykazuje działanie napotne przydatne w stanie przeziębienia i grypy. Działa też na nerwobóle łagodząc przykry ból, jego skuteczność obserwuje się w leczeniu napadów migrenowych minimalizując ból. Warto dodać, iż nie powoduje skutków ubocznych, dzięki czemu jest chętnie przyjmowany w kolkach jelitowych, zaburzeniach miesiączki, niestrawności itp.