Rabarbar ogrodowy (Rheum rhaponticum) jest byliną wieloletnią z rodziny rdestowatych. W ogrodach w Polsce i całej Europie roślina występuje od XVIII wieku, bowiem jej rodowód wywodzi się z Azji Środkowej oraz południowej części Syberii. Rabarbar jest uznawany za warzywo i jest pospolicie hodowany. Nazywa się go również rzewieniem.
Rabarbar ogrodowy – charakterystyka
Roślina dorasta nawet do 150 centymetrów wzrostu. Posiada okazałe liście, jednak jadalną częścią są łodygi, pełne soku. Rabarbar ceni sobie gleby żyzne i wilgotne. W słońcu słabo sobie radzi ulegając chorobom. Najchętniej rośnie pod koroną drzew. Łodyga wraz z korzeniem tworzy karpę. Liście wyróżnia ogromna blaszka z bruzdami od spodu. Korzeń jest korzeniem palowym, z którego corocznie wyrastają korzenie boczne.
Rabarbar ogrodowy kwitnie długim pędem kwiatostanowym. Kwiaty usuwa się z uwagi na to, że zabierają one roślinie składniki z jakich słynie warzywo. Surowcem leczniczym są ogonki liściowe oraz korzenie z całą częścią podziemną. Najwięcej właściwości rabarbar posiada zbierany w miesiącach od maja do lipca. Warto pamiętać, iż zbiór winien obejmować rośliny dwuletnie co najmniej.
Właściwości lecznicze rabarbaru
W rabarbarze ogrodowym znajdziemy szereg substancji odżywczych takich jak witaminy i minerały, dzięki którym warzywo zyskuje właściwości lecznicze i terapeutyczne. To nieocenione źródło witaminy A, C oraz E, a także grupy witamin B. Rabarbar obfituje w fosfor, sód oraz magnez i żelazo. Co więcej roślina zapewnia nam dostęp do błonnika i kwasu foliowego. Ponadto w części podziemnej rabarbaru występują glikozydy garbnikowe oraz antraglikozydy. W liściach znajduje się rapontycyna i liczne polifenole.
Dzięki takiemu składowi rabarbar stosowany był od dawna w medycynie naturalnej, początkowo chińskiej. Do dziś w Chinach rabarbar znany jest jako najbardziej wartościowe zioło. Stosowano go na ból zębów oraz w terapii choroby wrzodowej. Dzięki badaniom rośliny wiemy, iż jego działanie zależne jest od zastosowanej dawki. Małe ilości rabarbaru chronią przed miażdżycą, gruźlicą jak też anemią. Stosowany w niewielkiej dawce potrafi hamować biegunki, leczyć niedokwasowość żołądka oraz posiada zdolność redukcji kolek, wzdęć i bólów brzucha. Działa wspomagająco na wzrok, dzięki zawartości luteiny. Pomaga w kuracji wątroby i dróg żółciowych.
Większe dawki rabarbaru działają natomiast przeczyszczająco, dzięki czemu jest to roślina wykorzystywana jako lek na zaparcia. Co więcej poleca się ją w leczeniu otyłości z uwagi na działanie oczyszczające, pobudzające przemianę materii i ilość błonnika. Dodatkowo zauważyć należy, ze rabarbar jest bardzo niskokaloryczny, stąd też polecany w dietach odchudzających. Zawiera on rapontycynę, która działa podobnie do żeńskich estrogenów, dzięki czemu poprawia nastrój, pomaga na trądzik i w objawach menopauzy.
Zewnętrzne stosowanie rabarbaru
Na zewnątrz rabarbar doskonale spisuje się jako lek na zmiany skórne, w tym zmiany łuszczycowe. Polifenole odpowiadają za nawilżenie skóry i jej elastyczność, ale też chronią przed rakowieniem. Ponadto liście rabarbaru są naturalnymi antyoksydantami, które zapobiegają starzeniu się komórek skóry i wspierają ich odżywienie, regenerację.
Przeciwwskazania
Przeciwwskazaniem do stosowania rabarbaru jest kamica nerkowa, bowiem rabarbar posiada zbyt wysokie stężenie kwasu szczawiowego. Również przeciwwskazaniem jest zbyt niski poziom testosteronu, który rabarbar obniża. Ponadto rabarbaru nie powinny używać kobiety w ciąży i karmiące piersią, bowiem może wywoływać biegunkę.