Prokalcytonina (PCT) jest substancją, która wskazuje na rozwój infekcji bakteryjnej. Jej obecność we krwi świadczy o infekcji. Badanie poziomu PCT umożliwia wczesne rozpoznanie infekcji i jej zaradzenie. Ma to szczególne znaczenie u osób z niską odpornością, po przebytych operacjach itp.
Prokalcytonina
Poziom prokalcytoniny pozwala na stwierdzenie zakażenia jeszcze przed ujawnieniem się go w postaci objawów somatycznych. Prócz infekcji bakteryjnych wskaźnik PCT określa się zapobiegając infekcjom grzybiczym i pasożytom. Za pomocą PCT można wykryć rozwijające się zakażenie w utajonej jego fazie. PCT ceni się za wyższą skuteczność prognostyczną od znanych nam badań OB i CRP. Zatem dokładność wskaźnika PCT zapewnia mu użyteczność w leczeniu i profilaktyce.
Kiedy wykonuje się badanie PCT?
Wskazaniem do badania jest wczesna diagnostyka między innymi posocznicy, zapalenia dróg moczowych czy płuc. Rutynowo wykonuje się badanie przy podejrzeniu infekcji grzybiczej lub pasożytniczej. Wynik badania określa zaawansowanie procesu chorobowego. Umożliwia ocenę rozróżnienia chorób bakteryjnych od wirusowych, co jest istotne w rozpinaniu zwłaszcza zapalenia opon mózgowych.
Ponadto określenie PCT pozwala monitorować przebieg zakażenia i oceniać skuteczność zastosowanego leczenia, metod zwalczania infekcji. Najczęściej badanie zalecane jest w rekonwalescencji po transplantacji, w czasie immunosupresji oraz przy różnicowaniu zakażeń noworodków. Zapobiegawczo zleca się je w ostrym zapaleniu trzustki.
Badanie laboratoryjne
Badanie wskaźnika PCT polega na pobraniu próbki krwi lub płynu mózgowo-rdzeniowego (przy zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych) i zbadaniu jej w laboratorium. Badanie wykonuje się na czczo. U zdrowych badanych stężenie PCT jest <0,1 ng/mL), natomiast stężenie przekraczające wartość 0,5 ng/mL jest charakterystyczne dla infekcji bakteryjnej. Wraz z postępem infekcji stwierdza się wzrost wartości PCT. Gdy mamy do czynienia z infekcją ogólnoustrojową, posocznicą stężenie to może być dużo wyższe. Pamiętać należy iż normy te nie są stosowane u noworodków, które mają fizjologicznie podwyższone PCT.
Wyniki
Wyniki badania PCT w przedziale 0,5-2 ng/ml mogą wskazywać na zakażenie bakteryjne ograniczone tylko do narządu, są to też typowe wyniki u osób chorych na nowotwory, czy bezpośrednio po zawale serca, urazie, oparzeniu oraz zabiegu operacyjnym. Taka wartość jest również normą dla noworodków w pierwszych dwóch dobach życia.
Wzrost stężenia PCT >2ng/ml może wskazywać na zespół zaburzeń wielonarządowych, bądź malarię, zakażenie grzybami. Podkreślić należy, iż PCT nie określa infekcji wirusowych, ani ich obecności ani stadium rozwoju. Natomiast stężenie prokalcytoniny sięgające rzędu 1000 ng/ml występuje przy sepsie.
