Grupa krwi stanowi zestaw antygenów jakie występują w krwinkach czerwonych. Wyróżnia się grupy A, B i AB oraz 0. Ponadto każda z grup wyróżnia się czynnikiem Rh, czyli obecnością antygenu D lub jego brakiem. Wpływ na to jaką grupę krwi posiadamy ma dziedziczenie.
Grupa krwi człowieka
Grupę krwi stanowi zestaw charakterystycznych białek w erytrocytach. To od nich zależy aglotunycja, czyli zjawisko zlepiania się komórek ze sobą. Ze względu na wielość antygenów w erytrocytach istnieje wiele kombinacji grup krwi. Na chwile obecną opisanych zostało 35 układów, z czego najważniejsze to A, B, AB i 0 oraz układ Rh. Pierwszym naukowcem, który odkrył istnienie różnych grup krwi był w 1901 roku Karl Landsteiner.
Jego spostrzeżenie dotyczące antygenów występujących na erytrocytach odpowiedziało na pytanie dotyczące transfuzji krwi, dlaczego jedni mogą mieć ją przetaczaną od innych a inni nie. Transfuzje nie rzadko się nie przyjmowały i nie wiedziano z czego to wynika. Ludwik Hirszfeld i Emil von Dungern wprowadzili symbole A, B, AB i 0, co przyjęto na świecie w 1928 r. Grupa krwi jest cechą niezmienną dla człowieka i stabilizuje się w okolicy drugiego roku życia, stąd też określenie grupy krwi tuż po narodzinach może różnić się wynikiem od określenia w wieku dorosłym. Z uwagi na to nie wykonuje się bez potrzeby badania na określenie grupy krwi u dzieci poniżej drugiego roku życia.
Przeszczep szpiku i konflikt serologiczny
Pacjenci po przeszczepie otrzymują nową grupę krwi. Wynika to z nowego szpiku, który wytwarza krwinki czerwone antygenami dawcy. Określenie grupy krwi jest niezbędne przy jej przetaczaniu, przeszczepach. Natomiast określenie czynnika RH jest pomocne przy planowaniu ciąży, bowiem wyklucza tzw. konflikt serologiczny. Konflikt ten występuje, gdy matka ma grupę Rh-, a dziecko Rh+ (odziedziczoną po ojcu). W tej sytuacji po porodzie kobiecie podaje się immunoglobulinę, która niszczy krwinki RH dodatnie jakie przedostały się od dziecka do krwiobiegu matki.
Układ Kell
O układzie Kell niewiele się mówi, tymczasem antygen K aktywuje układ odpornościowy. Przeciwciała anty-K mogą być przyczyną choroby hemolitycznej noworodków, gdy płód jest K-dodatni.
Przetaczanie krwi
W wielu przypadkach transfuzja krwi ratuje życie, jednak pod warunkiem iż krew przetaczana będzie zgodna z krwią pacjenta. Przetacza się krew zgodną z grupą i czynnikiem Rh. Grupa zero jest krwią uniwersalną, jednak przetoczeń grupy zero u pacjentów z grup A lub B dokonuje się w wyjątkowych przypadkach. Co ciekawe pacjentom z grupą AB+ można przetoczyć każdą krew, zaś krew grupy 0 można przetaczać wszystkim grupom, gdy pacjentom z grupą zero można przetoczyć wyłącznie krew z grupy zero.
Wpływ grupy krwi
Grupa krwi wpływa na wiele uwarunkowań, między innym osobowościowych, dietetycznych, zdolności itd. Nauką badającą ten wpływ zajmuje się hematopsychologia. Najstarszą grupą krwi jest grupa 0, pojawiła się już 40 tys. l.p.n.e. (są to osoby odporne ale nietolerujące zmian). Nieco młodszą jeta grupa A, która ujawniła się w wyniku zmieniających się warunków środowiska – osiadły tryb życia i rozwój rolnictwa (typowi wegetarianie). Kolejno pojawiła się grupa B z tolerancją na mleko oraz grupa AB występująca bardzo rzadko.
