Nadżerka to częsty problem zdrowotny, który jest bagatelizowany i nieleczony. Niestety ignoracja nadżerki może prowadzić do rozwoju raka szyjki macicy. Schorzenie jest łatwe do rozpoznania pod warunkiem, iż kobieta korzysta z profilaktyki zdrowotnej i wykonuje okresowe badania ginekologiczne, zwłaszcza cytologię.
Nadżerka występuje w części pochwowej szyjki macicy
Nadżerka jest ubytkiem tkanki nabłonkowej wokół ujścia zewnętrznej części szyjki. Ubytek ten skutkuje odsłonięciem tkanki łącznej, przypomina zatem niewielką czerwoną i nierówną plamkę na błonie śluzowej. Charakteryzuje się brodawkowatą powierzchnią i najczęściej występuje u kobiet w wieku 25-35lat. To następstwo zapalenia szyjki macicy (zakażenia bakteryjnego np. rzęsistkiem pochwowym lub grzybami, czy wirusami).
Ryzyko występowania nadżerki wzrasta wraz z ilością partnerów oraz kłopotami w zakresie gospodarki hormonalnej. By ustrzec się nadżerki należy wykonywać cyklicznie cytologię. Badanie powinno być wykonane w połowie cyklu miesiączkowego. Tylko poprzez cytologię można zdiagnozować nadżerkę, bowiem zmiana ta nie powoduje dolegliwości, które mogłyby kobietę nakłonić do wizyty lekarskiej.
Objawy i diagnostyka
Nadżerki są zwykle wykrywane przypadkiem. Objawem towarzyszącym mogą być upławy o nieprzyjemnym zapachu i żółtawym zabarwieniu, bądź kolorze zielonkawym. Ponadto mogą, ale nie muszą pojawić się bóle w okolicy krzyżowo-lędźwiowej i w dole brzucha, czasem niewielkie plamienia między miesiączkami.
O ile ginekolog jest w stanie stwierdzić obecność nadżerki badaniem wziernikiem o tyle nie jest w stanie stwierdzić czy zmiana ta ma charakter nowotworowy. Wyjaśnić to można cytologią.
Cytologia
Cytologię zaleca się wykonywać co pół roku. Badanie polega na pobraniu wymazu z tarczy i kanały szyjki macicy. Materiał ten jest analizowany przez cytologa który kwalifikuje pacjentkę do określonej grupy cytologicznej. Aby cytologia dała wiarygodny wynik poza materiałem pobranym od pacjentki istotne znaczenie mają takie dane jak wiek i termin ostatniej miesiączki.
Wyniki cytologii interpretuje ginekolog, który proponuje odpowiednie leczenie. Laboratoria oferują nam wyniki według zasad Papanicolau. I grupa oznacza brak zmian, II świadczy o obecności nieprawidłowych komórek w warstwie głębszej, jak też o stanie zapalnym. Natomiast II grupa cytologiczna oznacza, ze w badaniu wykryto komórki dysplastyczne mogące przejść w nowotwór i w związku z tym wymagana jest dalsza diagnostyka.
W IV grupie istnieje podejrzenie komórek nowotworowych i jest to powodów do zlecenia biopsji potwierdzającej lub wykluczającej nowotwór. Ostatnią z grup jest grupa V, która wskazuje na komórki rakowe, których jest bardzo dużo i jest wskazaniem do zabiegu osunięcia narządów rodnym i kwalifikacją do radioterapii.