Zatrucie grzybami – borowik szatański to niezwykle trujący grzyb, który wywołuje poważne zatrucie wymagające natychmiastowej pomocy medycznej. Zazwyczaj do zatrucia dochodzi w wyniku niewiedzy i braku ostrożności grzybiarza, dzieci. Zatrucie grzybowe spowodowane jest substancjami żywicowatymi jak i toksycznymi zgromadzonymi w grzybie.
Zatrucie grzybami – borowik szatański czy goryczak żółciowy
Często potocznie mówi się iż borowik szatański to goryczak żółciowy, jednak faktycznie są to różne grzyby. Podobieństw jest wiele i stąd błędne określenie. Młode egzemplarze obu gatunków są do siebie bardzo podobne, mają żółtobrązowe kapelusze i żółtawe trzony. Różnią się miejscem występowania oraz wzrostem w postaci dorosłej. Właściwy borowik szatański owocnikuje głównie w lipcu i sierpniu w ciepłych lasach liściastych (głównie buczynach), wyłącznie na wapiennych glebach, co oznacza Europę Zachodnią oraz obszary położone na południe od Karpat.
W Polsce praktycznie nie występuje poza wyjątkami jak stanowisko na pogórzu Sudeckim, czy Górach Kaczawskich. Za to goryczak żółciowy jest dostępny w Polsce i owocnikuje od czerwca aż do końca października. Lubuje się w esie iglastym na kwaśnych glebach. Co ważne goryczak nie jest trujący, ale niejadalny z uwagi na gorzki smak.
Zatrucie grzybami – szatan goryczak a prawdziwek
Dojrzały goryczak żółciowy bardzo przypomina borowika szlachetnego. Cielistobrązowy kapelusz oraz jasnobrązowy trzon i kształcie beczkowatym utrudnia rozpoznanie niejadalnego grzyba. Sprawdzić możemy prawdziwość prawdziwka organoleptycznie. Wystarczy odłamać kawałek kapelusza i dotknąć jerzykiem grzyba. Smak żółci jest na tyle intensywny iż nie sposób pomylić tych grzybów. Starsze okazy dodatkowo można odróżnić poprzez różowate rurki umiejscowione w dolnej części kapelusza „szatana”.
Zatrucie grzybami
Zatrucie grzybami to inaczej zatrucie toksynami jakie grzyby zawierają. W zależności od gatunku substancje toksyczne mogą być mniej lub bardziej groźne dla ludzkiego organizmu. Śmiertelnie trujące są takie gatunki jak muchomor sromotnikowaty, jadowity oraz wiosenny a także piestrzenica kasztanowata i zasłonak rudy. Wszystkie te gatunki są obecne w polskich lasach i zaroślach.
Zatrucie nimi objawy daje stosunkowo późno bo zazwyczaj kilkanaście do 48 godzin od spożycia i kontaktu z grzybem, czasem nawet po 2 tygodniach. Symptomami zatrucia są zaburzenia trawienia, bowiem substancje takie jak amanityna czy falloidyna powodują uszkodzenia i niewydolność narządów miąższowych jak wątroby, nerek. Zatrucie tymi grzybami prowadzi do zgonu.
Trujące grzyby
Zatrucie grzybami trującymi ale nie śmiertelnie również jest możliwe i niestety o wiele częstsze. O ile o właściwościach trujących muchomora wiedzą nawet dwulatki, to o toksyczności wielu gatunków nieznanych lub podobnych do grzybów jadalnych często nie wiedzą nawet wprawieni grzybiarze. Spożycie grzybów trojących wywołuje objawy zatrucia pokarmowego. Ponadto mogą dojść objawy zaburzeń pracy układu nerwowego.
Wiele grzybów trujących wywołuje halucynacje, omamy i stany lekowe, a ich działanie przyrównuje się do działania narkotyków. Do grzybów tego rodzaju należą strzępiaki, lejkówka odbielona i strumykowa, krowiak podwinięty (olchówka), a także borowik szatański (Boletus satanas).objawami zatrucia może być ślinotok, potliwość, łzawienie i zwężenie źrenic a także zaburzenia pracy serca i oddechu.
Grzyby niejadalne
Grzyby niejadalne również trują, jednak w znacznie mniejszym stopniu. Do tej grupy grzybów zalicza się grzyby gołąbki, tego skóra pospolitego oraz mleczaja i goryczaka żółciowego. Ich spożycie podrażnia błonę śluzową żołądka i jelit powodując zaburzenia elektrolitowe i trawienne. Pojawiają się nudności, wymioty już w około dwie godziny od spożycia. Charakterystycznym objawem zatruci jest wodnista biegunka i silne uczucie pragnienia. Pojawić się też może skurczy łydek.
Zatrucie grzybami – pierwsza pomoc
W razie podejrzenia zatrucia grzybami należy zwrócić się pomoc lekarską i wykonać płukanie żołądka. Nie powinno się stosować domowych kuracji odtruwających, a co ważne osoba która uległa zatruciu nie powinna pic płynów, które przyspieszają i ułatwiają wchłanianie się toksyn do krwiobiegu.