Zespół żebra szyjnego (zespół Naffzigera) to rzadko spotykana przypadłość, która polega na posiadaniu dodatkowego żebra. Zdarza się iż jest ono tylko w części wykształcone i zlokalizowane w okolicy szyi, stąd też pochodzi nazewnictwo schorzenia. To częsty przypadek tzw. zespołu górnego otworu klatki piersiowej. Choroba ta wymaga odpowiedniego leczenia.
Zespół żebra szyjnego – przyczyny i objawy
Zespół żebra szyjnego, to nie tylko defekt genetyczny, ani kosmetyczny ale choroba, która wymaga diagnozy oraz leczenia. Na ten zespół choruje zaledwie i aż 1% populacji globu. Wcale nie jest to niewielka ilość chorych. Obejmuje patologiczne objawy naczyniowe oraz neurologiczne w obszarze kończyn górnych. Objawy schorzenia powodowane są przez ucisk na splot ramienny. Ucisk może dotykać także tętnicy podobojczykowej i żyły, stad bolesność w klatce piersiowej.
W skrócie TOS to specyficzna wada rozwojowa. Jej istotną jest występowanie wyrostka kostnego w miejscu, w którym nie powinien się znajdować. Ulokowanie dodatkowego żebra w okolicy szyi, przy VII kręgu szyjnym powoduje liczne objawy mogące mylić lekarza diagnozującego. Dodatkowe żebro może mieć różną długość i wielkość. Im większe tym bardziej charakterystyczne i silniejsze objawy. Często zebro łączy się z pierwszym żebrem stanowiąc jedną całość. W zależności od typu choroby nadprogramowe żebro jest kostne, twarde, bądź też elastyczne i strukturze włóknistej.
Zespół żebra szyjnego – wrodzona wada czy nabyta?
Poza wadą wrodzoną i tym samym rozwojową zespół dodatkowego zebra szyjnego może mieć znamiona choroby nabytej. Przyczyną takiego stanu może być ciągłe utrzymywanie nieodpowiedniej postawy ciała z obniżeniem obręczy barkowej. Postawa z głową wysunięta do przodu i łopatką wysuwaną ku górze sprzyja powstawaniu dodatkowego żebra.
Ponadto powodem zachorowania może być doznany uraz lub częste, powtarzalne ruchy siłowe kończyn górnych. Ta ostatnia przyczyna dotyczy głównie kulturystów lub osób pracujących fizycznie w warunkach monotonii prowadzącej do znacznego przerostu mięśni obręczy barkowej, nieproporcjonalnie do rozwoju mięśni pozostałych.
Masa mięśniowa może wówczas uciskać na nerwy wywołując objawy zespołu żebra szyjnego. Należy nadmienić, iż mimo że przypadki nabyte choroby charakteryzują się typowymi dla zespołu żebra szyjnego objawami to w rzeczywistości przyczyną dolegliwości nie jest żebro a ucisk powodowany jest przez inne czynniki jak nadmierny stres, czy biust, bądź sternotomia.
Zespół żebra szyjnego – objawy i dolegliwości
W zależności od tego na jakie naczynia krwionośne żebro dodatkowe naciska, objawy mogą być różne. Do częstych dolegliwości należy ból szyi i karku oraz parestezje. Ponadto obserwuje się również zaniki mięśniowe i niedowłady spowodowane uciskiem na splot ramienny. Co więcej występuje niedoczulica, utrudniona mobilność kończyny górnej, czasem obrzęk i sinienie kończyny jak też zakrzepica w okolicy dodatkowego żebra.
Wśród typowych objawów wymienić należy tętniaki tętnicy podobojczykowej, objawy Reymonda i osłabienie w ścisku dłoni. Nadmienić warto iż wyrostek kostny powoduje również bóle głowy, ból podczas podnoszenia rak ku górze i kierowania ich na boki.
Zespół żebra szyjnego – ważne
Choroba jaką jest zespół żebra szyjnego nie musi dawać jakichkolwiek objawów. Aż u 90% osób z dodatkowym wyrostkiem kostnym nie pojawiają się żadne dolegliwości. Zdiagnozowany on zostaje całkiem przypadkiem podczas rutynowego RTG klatki piersiowej lub zupełnie w związku z inną chorobą. Często dopiero uraz w tym obszarze lub przetrenowanie zaczyna aktywować objawy chorobowe.
Gdy objawy się pojawią wówczas należy podjąć leczenie oparte bądź na operacji chirurgicznej osunięcia dodatkowego żebra bądź na fizjoterapii, jeśli wyrostek kostny jest niewielki (można wówczas poprzez rehabilitację unieść obręcz barkową i tym samym wyzbyć się ucisku na nerw).