Zespół Churga-Strauss – alergia wziewna a w konsekwencji również astma stały się chorobami cywilizacyjnymi i nieustannie zbierają coraz to większe żniwo. Alergia to nic innego jak odpowiedź układu odpornościowego na coś, co wywołuje reakcję i podrażnia organizm. Efektem może być katar, świąd, trudności oddechowe. Brak leczenia alergii prowadzi do rozwoju astmy, będącej przewlekłą choroba układu oddechowego. To właśnie astma jest składową chorobą zespołu określanego jako zespół Churga-Strauss.
Zespół Churga-Strauss a astma
Astma oskrzelowa to jeden z objawów zepołu Churga Strauss. Warto wziąć pod uwagę iż zespół ten przebiega w trzech fazach. To jego cecha charakterystyczna, dzięki której łatwiej jest zdiagnozować właśnie tę jednostkę chorobową, którą zalicza się do chorób rzadkich.
Wyróżnia się zatem pierwszą fazę obejmująca proces alergiczny objawiający się nieżytem nosa. Postępujący nieżyt przeobraża się z czasem w astmę co nosi nazwę fazy prodromalnej. Drugą fazą w przebiegu zespołu Churga Strauss jest eozynolfilia oraz nacieki eozynofilowe w tkankach. Trzecią i ostatnią fazą choroby jest zapalenie naczyń. To właśnie ten etap choroby stanowi zagrożenie zdrowia i życia pacjenta.
Eozynofile i eozynofilia
Eozynofile – są nimi komórki układu immunologicznego, które biorą aktywny udział w reakcjach alergicznych zachodzących w organizmie. Są one odpowiedzialne za walkę z pasożytami, jakie mają szansę przedostać się do wnętrza organizmu. Eozynofile krążą w naszym krwiobiegu, jak również zlokalizowane są na skórze i błonach śluzowych. To te ostatnie mają kontakt ze środowiskiem zewnętrznym. Ich zadaniem jest niszczenie obcych białek, w tym drobnoustrojów.
Wszystko działa doskonale dopóki eozynofile rozpoznają intruza prawidłowo. Czasem jednak dochodzi do zaburzeń w identyfikacji i eozynofile rozpoznają poszczególne czynniki jako wroga, tak jest z alergenami, z jakimi zetknięcie się powoduje natychmiastową reakcję organizmu. Mówi się iż organizm się sprzeciwił i można to określenie uznać za rzeczywiste.
By układ autoimmunologiczny działał poprawnie poziom eozynofili we krwi winien sięgać 35-350 w 1 mm3 krwi. Zbyt wysoki poziom eozynofili prowadzi do nadwrażliwości, zaś zbyt niski owocuje częstymi infekcjami i podatnością na stany zapalne. Poziom eozynofilów we krwi zależy od wielu czynników, między innymi ma na niego wpływ stres i emocje, ale również pora dnia, faza cyklu menstruacyjnego itd.
O eozynofilii mówimy wówczas, gdy poziom eozynofilów jest podwyższony ponad normę, w przeciwieństwie tego stanu mamy do czynienia z eozynopenią. Eozynofilię w zależności od poziomu eozynofili można podzielić na łagodną – od 600 do 1500/1 mm³, umiarkowaną – miedzy 1500 a 5000/1 mm³ oraz ciężką – powyżej 5000/1 mm³. Eozynofilia może, ale nie musi być wynikiem choroby alergicznej oraz astmy, AZS.
Jest też zwiastunem zakażenia pasożytami takimi jak glisty ludzkie. Eozynofilia może być miejscowa, wówczas mówi się o nacieku eozynofilów np. o eozynofilii płucnej. Stężenie eozynofilów w takim nacieku bywa stokrotnie wyższe niżeli w skazuje na to badanie krwi.
Zespół Churga-Strauss – alergiczne ziarniniakowe zapalenie naczyń
Choroba a raczej zespół choroby posiada wiele synonimów, jak chociażby skrót CSS czy ZchS, ale także alergiczna ziarniniakowatość. Zespół diagnozuje się zaledwie u 2,4 na 1000 000 osób. Statystycznie chorują częściej mężczyźni. Początki choroby przypadają na okres między 20 a 40 rokiem życia.
Jak dotąd przyczyny zachorowania pozostają nieznane. By dokonać rozpoznania choroby należy u pacjenta stwierdzić trzy sztywne objawy wpasowujące się w kryteria diagnostyczne opisane przez Churga i Strauss. Do kryteriów tych zalicza się astmę. Eozynofilię oraz zmiany w zatokach przynosowych i wewnątrznaczyniowe nacieki eozynofilne. Ponadto kryterium jest mono lub polineuropatia i zwiewne nacieki w płucach. By mówić o zespole Churga Strauss konieczne jest stwierdzenie czterech z wymienionych kryteriów.
Objawy choroby można podzielić na płucne (astma, nieżyt nosa, nacieki płucne, eozynofilia oskrzelowa, wysięk opłucnowy, krwotok pęcherzykowy) oraz sercowo-naczyniowa (zapalenie wsierdzia i mięśnia sercowego, naczyń wieńcowych, nadciśnienie, zastoinowa niewydolność serca, zawał serca, ostre zapalenie osierdzia) a także neurologiczne (neuropatia, porażenie nerwów czaszkowych, drgawki, śpiączka, zawał mózgu) i nerkowe (krwinkomocz, białkomocz, niewydolność nerek, kłębuszkowe zapalenie nerek).
Ponadto występują tez objawy dermatologiczne obejmujące guzki, grudki i pęcherze skórne, objawy urologiczne jak zwężenie moczowodu i objawy żołądkowo-jelitowe w postaci perforacji jelit, martwicy jelita cienkiego, czy eozynofilowego zapalenia żołądka. Kryteriami histologicznymi jakie kwalifikują pacjenta do stwierdzenia zespołu Churga Strauss jest martwicze zapalenie naczyń i nacieki eozynofilne oraz ziarniaki wewnątrznaczyniowe.
W diagnostyce pomagają badania morfologii krwi i moczu oraz biopsje wycinków mięśni, skóry. Wykonuje się również RTG klatki piersiowej i zatok oraz badanie EKG wraz z echem serca.
