Rodzinne migreny hemiplegiczne to rodzaj specyficznego, rzadko występującego schorzenia z tendencją do dziedziczenia skłonności bólowych. Migrenowe bóle głowy mogą mieć rozmaite przyczyny, w FHM są one ściśle związane z dziedziczeniem.
Rodzinne migreny hemiplegiczne
FHM to zespół bólowy o charakterze migrenowym. Powoduje silny, pulsujący ból głowy ze współistniejącymi wymiotami, nudnościami oraz nadwrażliwością na światło i dźwięk. Bóle występują już w dzieciństwie lub zaczynają się pojawiać w okresie dojrzewania. Wywoływane są przez wybrane pokarmy, stres, emocje, zmiany pogody, używki. Pojedynczy napad bólowy może trwać od kilku godzin do kilku dni.
Alternatywną nazwą schorzenia, jaką stosuje terminologia medyczna jest rodzinna migrena połowiczoporaźna. Szacunki statystyczne występowania przypadłości nie są dokładne jednak wskazują na częstotliwość 1 do 10 tysięcy osób. Najczęściej przypadłość ta dotyczy kobiet i jest mylona z klasyczną postacią migreny, do której FHM jest łudząco podobna z tą różnicą iż jest dziedziczna.
Rodzinne migreny hemiplegiczne – dziedziczenie
Przyczyną migrenowego bólu głowy w tej odmianie jest mutacja kilku genów. Dotyczy to wad genetycznych w CACNA1A , ATP1A2, SCN1A i PRRT2. FHM jest dziedziczona autosomalnie dominująco. Pierwsze symptomy są zauważalne już w pierwszej bądź drugiej dekadzie życia, są nimi nawrotowa epizody bólu migrenowego. Obserwuje się silny, narastający i uniemożliwiający normalne funkcjonowanie ból głowy.
Towarzyszy mu uczucie nudności, wymioty oraz nadwrażliwość na światło, dźwięk. Napad bólu powodują rozmaite czynniki, może to być zjedzenie czekolady, ale również nadmierny stres, czy radość. Ból zwykle trwa od kilku godzin do kilku dni i jest to cecha indywidualna. Migreny hemiplegiczne mogą powtarzać się każdego dnia lub wystąpić kilka razy w życiu, nie ma co ich częstości występowania reguły. W tej samej rodzinie chorzy mogą doznawać różnych dolegliwości o rozmaitym natężeniu. Różnice te wynikają z komplikacji mutacji genów.
Rodzinne migreny hemiplegiczne – objawy migrenowe
Podobnie jak w klasycznej migrenie bóle poprzedza aura, czyli objawy przepowiadające. Rozwija się ona od kilku minut do godziny przed atakiem bólu i obejmuje zaburzenia widzenia (scotoma-martwe pola widzenia, zygzakowe widzenie lub tez migoczące, podwójne widzenie) oraz połowicze drętwienie, osłabienie a czasem niedowład. Ponadto może wystąpić afazja, senność, splątanie (niemożność pozbierania myśli i skupienia się, koncentracji).
U wielu osób z FHM pojawiają się epizody migren z gorączką, drgawkami, a nawet śpiączką. Po napadzie bólu mogą przez dłuższy czas utrzymywać się objawy neurologiczne jak zaburzenia pamięci, uwagi, ataksja czy oczopląs.
Rodzinne migreny hemiplegiczne – diagnostyka FHM
Diagnostyka uwzględnia trzy zasadnicze kryteria, dzięki którym można wyróżnić FHM od klasycznych migren. Po pierwsze jest to migrena z aurą oraz aura obejmuje niedowład połowiczy. Ważnym kryterium jest występowanie migreny w rodzinie o podobnym przebiegu epizodów bólowych. Rozpoznanie nie daje jednak recepty na ból, gdyż uznaje się tę jednostkę chorobową za nieuleczalną.
W terapii stosuje się jedynie leki zapobiegające migrenom jak: trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, beta blokery, blokery kanału wapniowego w przypadku częstych napadów. Ponadto zalecana jest dieta i zdrowy tryb życia z unikaniem czynników wywołujących napady migreny. Zaleca się także monitoring stanu zdrowia, zwłaszcza naczyń krwionośnych bowiem osoby doznające napadów migreny są narażone na udar mózgu, ryzyko udaru jest u nich o 50% wyższe niż u przeciętnego człowieka.
