Zespół Sjögrena jest nazywany zespołem suchości. To choroba o charakterze autoimmunologicznym. Istotną choroby i objawem jest upośledzenie gruczołów łzowych i ślinianek. Cechą wyróżniającą ten zespół jest podatność w szczególności kobiet w wieku menopauzalnym na zachorowanie.
Zespół Sjögrena
Zespól Sjögrena, bywa nazywany także chorobą Mikulicza-Radeckiego. Bez względu na nazewnictwo jest to choroba przewlekła, należą do chorób autoimmunologicznych. W wyniku zachorowania dochodzi do wystąpienia stanu zapalnego zlokalizowanego wokół gruczołów wydzielania zewnętrznego.
Stan zapalny tym samym upośledza naturalne funkcje gruczołów, ale także często obejmuje narządy wewnętrzne jak płuca, czy wątroba. Wbrew pozorom zespół Sjögrena to częste schorzenie, drugie po RZS. Według statystyk aż 0,5 do 5% populacji świata boryka się właśnie z tą przypadłością. Wyróżnikiem jest występowanie głównie u kobiet, które stanowią 90% pacjentów. Największa zachorowalność dotyczy kobiet w wieku miedzy 45 a 55 rokiem życia.
Przyczyny zachorowania na zespół suchości
W przebiegu choroby układ immunologiczny sprzeciwia się organizmowi, który ma chronić. Przyczyny tego ataku są nieznane, jednak w jego wyniku komórki ulegają zniszczeniu i uszkodzeniom. Limfocyty występują przeciw gruczołom wewnątrzwydzielniczym powodując zaostrzenie stanu zapalnego.
Taka sytuacja sprawia iż wydzielanie się śliny, łez i potu jest zaburzone. Przyczyny wystąpienia choroby mogą być zarówno genetyczne, jak też infekcyjne, nabyte. Zachorowaniu sprzyja infekcja wirusem cytomegalii, HIV, zapalenie wątroby typu C. przypuszcza się też, iż przyczyną mogą być zaburzenia hormonalne, na co wskazuje okres zachorowania większości chorych.
Objawy chorobowe i sposoby leczenia
Objawy choroby są dzielone na dwie główne grupy symptomów, te związane z zajęciem gruczołów wydzielania zewnętrznego i pozagruczołowe, związane z zajęciem narządów wewnętrznych. W pierwszej grupie znajdują się zaburzenia w funkcjonowaniu gruczołu łzowego, do jakich zalicza się suchość rogówki i spojówek, tzw, piasek w oczach. Ponadto w tej grupie objawów znajduje się uczucie pieczenia oczu, zaczerwienienie spojówek, nadwrażliwość na światło i dym oraz kserostomia.
Również w pierwszej grupie objawów znajdują się dolegliwości związane z praca ślinianek – suchość w ustach, problem z jedzeniem, mową oraz smakiem i węchem. Wraz z niedoborem śliny szybko rozwija się próchnica zębów i grzybica jamy ustnej. Współistniejącymi problemami mogą okazać się – suchość w nosie, gardle, zapalenia zatok, płuc, jak też suchość pochwy. Wyróżniającym symptomem choroby jest objaw Raynauda obejmujący sinienie rąk wraz z bólem palców w wyniku spadku temperatury lub silnych emocji.
Do drugiej grupy objawów wlicza się dolegliwości podobne do objawów RZS jak powiększenie węzłów chłonnych, zmiany płucne, zapalenie tarczycy lub trzustki.
Wykrycie choroby możliwe jest dzięki badaniom morfologii krwi. Im wcześniej choroba zostanie zdiagnozowana tym rokowania są lepsze. Na chorobę wskazują wyniki z podwyższonym poziomem gammgalobulin oraz anemią i leukopenią. Pomocny w diagnozie jest test Scirmera – ocenia o ilość wydzielania się łez oraz test Saxona – pomiar śliny. Leczenie skupia się przede wszystkim na ochronie wzroku. Czasem wystarcza stosowanie sztucznych łez, czasem wskazana jest pilokarpina, chlorochina bądź leki immunosupresyjne. Leczeniem zespołu Sjogrena zajmuje się reumatolog, co warto mieć na uwadze już na etapie diagnozy.
